დავფიქრდეთ, საყვარელნო, თუ რაოდენ ირღვეოდა ადამიანის ბუნება, რის გამოც მასში არანაირი შინაგანი ძალა აღარ დარჩა. ვინაიდან, როგორც უკვე ვსაუბრობდით, ნებისმიერი მომაკვდინებელი ცოდვა აშკარა სიძულვილია უფლისადმი, იავარყოფა და ბოროტება, რომელსაც ის მოიტანს, ვერც ერთი ქმნილების მიერ ვერ დაიფარება. არც ერთ ადამიანს არ შეეძლო ჩვენი ხსნა ამგვარი მდგომარეობისგან, ვინაიდან იგი თავადაც ეშმაკის მიერ იქნებოდა დატყვევებული და თავისი ცოდვების მიზეზით საძაგელი იქნებოდა უფლის წინაშე. ამას ამტკიცებს წმიდა პავლე მოციქულიც, რომელიც ამბობს: "რამეთუ ყოველთავე შესცოდეს და დაკლებულ არიან დიდებისაგან ღმრთისა, ხოლო განმართლდებიან უსასყიდლოდ მადლითა მისითა და გამოხსნითა მით იესო ქრისტესითა" (რომ. 3, 23-24).
ადამიანებს კი არა, ანგელოზებსაც კი არ შეეძლოთ ჩვენი ხსნა. მათ არ შეეძლოთ, არც ბოროტების განკურნება, რომელიც ჩვენში იყო, არც რაიმე საშუალების მოძიება, რომელიც ჩვენ განგვკურნავდა. ისინი უძლურნი იყვნენ, მოენიჭებინათ ჩვენთვის სამოთხისეული მარადიული ნეტარება. სწორედ ამიტომ თქვა წმიდა ესაია წინასწარმეტყველმა: "ყველა მათ გასაჭირში მათთვის უჭირდა და მისი პირის ანგელოზმა იხსნა ისინი, სიყვარულით და სიბრალულით გამოისყიდა, ხელში აიყვანა და დაატარებს უკუნეთიდან" (ის. 63, 9). ვინ არის ეს? – ძე ღვთისა, უფალი ჩვენი, რომელსაც აქვს უსაზღვრო ძალა და უდიდესი სიბრძნე, რათა მოენახა საშუალება იმისათვის, რომ ეშმაკის ძალადობისგან გავეთავისუფლებინეთ და თავისი ღვთაებრიობის, მადლისა და დიდების მთელი სიმდიდრე მოენიჭებინა, გაგვხადა რა თანაზიარნი თავისი სიწმიდისა, ანუ როგორც თავისი ღმრთეებრივი, ისე კაცობრივი ბუნებისა დავუფიქრდეთ იმასაც, თუ რაოდენ დიდ სასოწარკვეთილებაში იყვნენ ადამიანთა სულები, როდესაც ისინი, მარადიული ტანჯვისათვის განწირულნი, დემონთა მონობაში იმყოფებოდნენ. ამ აზრმა უნდა შთაგვაგონოს, რომ დავიმდაბლოთ თავი და მთელი გულით ვმადლობდეთ უფალ იესო ქრისტეს, რადგანაც მხოლოდ მან შეძლო ჩვენი ხსნა უკიდეგანო ქაოსისგან. უნდა შევინანოთ, რომ აქამდე ვივიწყებდით უფალს და ცხონების უდიდეს მადლს, რომელიც მან მოგვანიჭა. ჩვენი გონება მისკენ მივმართოთ. არა ანგელოზებისადმი, არამედ ქრისტესადმი, რომელმაც თავი თვისი მისცა იმისათვის, რომ ჩვენ ვეცხოვნებინეთ. ვადიდოთ უფალი მისი დიდებული ძღვენისათვის, რომელმაც მარადიული სატანჯველისაგან გაგვათავისუფლა. ვილოცოთ იმისათვის, რომ მოგვანიჭოს თავისი ნათელი, რომლის ძალითაც შევძლებთ, შევიცნოთ და მადლობა შევწიროთ მას პავლე მოციქულთან ერთად: "ჰმადლობდეთ მამასა, რომელმან ღირს გუყვნა ჩუენ ნაწილსა მას მკვიდრობისა წმიდათაისა ნათელსა შინა, რომელმან მიხსნა ჩუენ ხელმწიფებისა მისგან ბნელისა და მიმცვალნა ჩუენ სასუფეველსა ძისა მისისა საყუარელისა" (კოლ. 1, 12-13).
ასევე უნდა ვფიქრობდეთ იმ სიმაღლეებზეც, სადაც აღგვიყვანა ღმრთის განხორციელებამ და რომლის შესახებაც პავლე მოციქული გვეუბნება: "ახდა მაღალ, წარმოტყუენა ტყუე და მისცა იგი ნიჭად კაცთა" (ეფ. 4, 8). მარადიული სატანჯველისგან ჩვენს გასათავისუფლებლად უფალს შეეძლო, უბრალოდ ეპატიებინა ჩვენთვის, როგორც ამას რომელიმე მეფე გააკეთებდა სიკვდილმისჯილი დამნაშავის შეწყალებისას. ის კი არ დაკმაყოფილდა ამით, რაც თავისთავად იქნებოდა განუსაზღვრელი სიკეთე, არამედ თავისთან აღგვიყვანა თავისი ყოვლისგანმწმედი მადლით და თვისი ძეობა მოგვანიჭა, მარადიული სიკეთეები დაგვამკვიდრებინა. "იგივე სული ეწამების სულსა ამას ჩუენსა, რამეთუ ვართ შვილნი ღმრთისანი. ხოლო უკუეთუ შვილ, მკვიდრცა, მკვიდრ ღმრთისა თანა და თანამკვიდრ ქრისტესა. უკუეთუ მისთანა ვივნოთ, მის თანაცა ვიდიდნეთ" (რომ. 8, 16-17).
ვინ შეძლებს, გაზომოს მანძილი იმ ქაოსსა და იმ სიმაღლეს შორის, რომელშიც ვიმყოფებოდით და რომელზეც აღგვიყვანა უფალმა? ჯოჯოხეთისათვის განწირულებს უეცრად გვენიჭება უნარი, მივიღოთ ღვთის სასუფევლის დიდების მემკვიდრეობა. სერაფიმები განცვიფრდებიან, ხედავენ რა ამგვარ ცვლილებას, ჩვენ კი არც კი გვსურს, თუნდაც მცირედ გულით შევიგრძნოთ ეს ყოველივე. იოანე მახარებელი და პავლე მოციქული აღფრთოვანებულნი იყვნენ მათთვის გაცხადებული ღვთის უსაზღვრო სიყვარულით და პირველმა მათგანმა თქვა: "ესრეთ შეიყვარა ღმერთმან სოფელი ესე, ვითარმედ ძეცა თვისი მხოლოდშობილი მოსცა მას, რაითა ყოველსა რომელსა ჰრწმენეს იგი, არა წარწყმდეს, არამედ აქუნდეს ცხორებაი საუკუნოი" (ინ. 3, 16). მეორემ კი ბრძანა: "რომელმან იგი ძესაცა იგი არა ჰრიდა, არამე ჩუენ ყოველთათვის მისცა იგი, ვითარ არა უკუე მითურთ ყოველივე მოგვანიჭოს ჩუენ?" (რომ. 8, 32). ჩვენ კი ყოველივე ამაზე ფიქრიც კი არ გვინდა. ჭეშმარიტად, ჩვენთვის აუცილებელია ხშირად საკუთარ თავს გავუმეოროთ ზეცით ნაუწყები სიტყვები დიონისე არიოპაგელისა, რომ ღმერთი გამოდის საკუთარი თავიდან, ვინაიდან უსაზღვრო სიყვარული ამოქმედებს ყოველი თავისი ქმნილების, განსაკუთრებით კი, ადამიანისადმი.
ვიფიქროთ ასევე ერთ დიდებულ ძღვენზე, რომელიც უფალმა მოგვანიჭა. მან წინაგანჭვრიტა რა ჩვენი უგუნურება, რომლის გამოც ყოველივე მის მიერ ბოძებულ ჩვენი ცხონების სიმდიდრეს გავფლანგავთ და მადლის სიმაღლიდან ცოდვის უფსკრულში ჩავცვივდებით, სინანულის გზაზე მიგვითითა, რითაც ჩვენ კვლავ შევძლებთ, უწინდელ მადლს დავუბრუნდეთ. სწორედ ამიტომ უწოდა სინანულს წმიდა ისააკ ასურმა "მადლის შემდგომი მადლი". რაოდენ მიუწვდომელია ღმერთის სიყვარული ადამიანებისადმი! ამგვარ სიყვარულს ჩვენ ადამიანებს შორის ვერ ვპოვებთ. თუმცაღა, მიუხედავად ყოველივე ამისა, ჩვენ მაინც უგულისხმონი და უგრძნობელნი ვრჩებით. თუ რომელიმე ადამიანი ჩვენდამი რაიმე სიყვარულის მცირეოდენ ნიშანს გამოამჟღავნებს, მაშინვე მადლობას ვწირავთ მას. დავფიქრდეთ, სახიფათო ხომ არაა ის გაუგონარი უმადურობა, როგორც უფალს ვექცევით, როდესაც ჩვენდამი მის ურიცხვ სიკეთეებს ვივიწყებთ? ასეთი უმადურნი დემონებიც კი არ არიან, ვინაიდან ისინი მაშინ მოსწყდნენ უფალს, როდესაც ვერ მიიღეს ისეთი ძღვენი, როგორიც ჩვენ და მას შემდეგ თავიანთ განდგომილებაში რჩებიან. რაოდენ მადლიერნი უნდა ვიყოთ უფლისადმი იმის გამო, რომ ჩვენს მიმართ ესოდენი შემწყნარებლობა გამოიჩინა, მაშინ, როცა დაცემული ანგელოზები მან მკაცრად დასაჯა; ჩვენდამი ღვთის სიყვარული იმდენად დიდია, რომ ვერანაირი ცოდვა, რაც უნდა დიდი იყოს, ვერ შეძლებს მის ჩაქრობას.
დავუფიქრდეთ იმასაც, რისი მეშვეობითაც უფალმა ჩვენდამი ესოდენი წყალობა გამოავლინა – თავისი ღვთაებრივი განკაცება. ესაა სიმდაბლე, რომელიც თავის თავზე მიიღო და ადამიანის ბუნება თავის ღვთაებრიობასთან თანაზიარი გახადა. ამ სიმდაბლეს დავითი ზეცის მოდრეკას უწოდებს: "მოდრიკნა ცანი და გარდამოხდა და ნისლი ქუეშე ფერხთა მისთა" (ფს. 17, 10), პავლე მოციქული კი მას დამდაბლებად მოიხსენიებს: "რომელი-იგი ხატი ღმრთისაი იყო, არა ნატაცებად შეირაცხა ყოფად იგი სწორებად ღმრთისა, არამედ თავი თვისი დაიმდაბლა და ხატი მონისაი მიიღო და მსგავს კაცთა იქმნა და ხატითა იპოვა ვითარცა კაცი" (ფილ. 2, 6-7). ასევე, როდესაც წმიდა გრიგოლ ღვთისმეტყველი განმარტავდა, თუ რა იყო ეს დამდაბლება, ამბობდა: "სისრულე თავის დიდებას უმცირეს ჰყოფს, რათა მე, ამ სრულყოფილების მიმღებელმა, შევძლო გავაბრწყინო იგი სრულყოფილი დიდებით" (საუბარი ქრისტეს შობის შესახებ). ბასილი დიდი კი, რომელიც ღვთაებრივ დამდაბლებაზე საუბრობს და მას მთელი სამყაროს ქმნილებებს ადარებს, აღნიშნავს: "ღმერთმა ინება თანაეგრძნო ჩვენ უძლურთათვის და ისიც კი შეძლო, რომ თვით ჩვენ უძლურებამდე დამდაბლებულიყო. ვინაიდან მისი ძალების აღმატებულებას იმდენად არა ზეცა, მიწა, ზღვათა სივრცე, წყლებსა და ხმელეთში მცხოვრები არსებები, მცენარეები, ვარსკვლავები, ჰაერი, წელიწადის დროები და სამყაროს სხვადასხვაგვარი მშვენება ამტკიცებს, რამდენადაც ის, რომ დაუტევნელი ღმერთი, ხორცის მეშვეობით უვნებელად ჩაერთო სიკვდილთან ბრძოლაში, რათა საკუთარი ვნებით ჩვენთვის უვნებელობა მოენიჭებინა" (სულიწმიდის შესახებ – თავი 8). ადამიანური ბუნების მიღებით არა მხოლოდ საკუთარ თავს დააკლო დიდება, ნეტარება და სიმშვიდე, როგორიც ესოდენ მაღალ არსებას ეგების, არამედ ევნო უპირველესად იმისაგან, რისგანაც ადამიანი იტანჯება ამასოფლად – მტკივნეული შრომა და ღვაწლი, დამცირების დათმენა, წამება და ბოლოს და ბოლოს, მან ჯვარზე სიკვდილი მიიღო, როგორც ამის შესახებ ებრაელთა მიმართ ეპისტოლეში წერია: "ვხედვიდეთ სარწმუნოებისა ჩუენისა წინამძღვარსა და სრულებისა მოქმედსა იესუს, რომელმან-იგი წინაგანმზადებულისა მის წილ სიხარულისა დაითმინა ჯუარი და სირცხვილი შეურაცხ-ყო და მარჯუენით საყდართა ღმრთისათა დაჯდა" (ებრ. 12, 2).
რაოდენ ბევრი რამ გაგვიკეთა უფალმა, როდესაც ჩვენი ცხონების გამო დაითმინა ტანჯვა-წამებათა და შეურაცხყოფათა უფსკრული! ამის შემხედვარე ყოველი გონება განცვიფრდება და ყოველი ენა დუმდება. ძე კაცისას ერთი სიტყვაც რომ ეთქვა თავისი ზეციური მამისათვის, მასთან მაშინვე გაჩნდებოდა შეწევნა. მაგრამ ნაცვლად ამისა, მან ჩვენი გათავისუფლება მოინდომა ბნელეთის ძალაუფლებისაგან, რისთვისაც თავისი ძვირფასი ღვთაებრივი სისხლი დაღვარა. როგორ მივუძღვნათ მადლობა იმისათვის, რაც მან გააკეთა, რათა მარადიული ცხოვრება დაგვემკვიდრებინა?! მან ხომ მსხვერპლად გაიღო საკუთარი თავი. ნუთუ უფალს შეეძლო, ჩვენთვის რაიმე უფრო აღმატებული გაეკეთებინა, ვიდრე ჯვრის მსხვერპლია, რომელიც განხორციელებულმა სიტყვა ღვთისამ გაიღო? ნუთუ უფალი მეტისმეტს მოითხოვს ჩვენგან, როდესაც გვთხოვს, რომ დავიცვათ მისი მცნებები? ცხადია, არა... მაშ, შევინანოთ ჩვენი უმადურობა სიყვარულის ღმერთის წინაშე. მივანდოთ საკუთარი თავი, ვინაიდან მან შეგვქმნა ჩვენ და ასეთი სასყიდლით გამოგვიხსნა. სიმდაბლით ვთხოვოთ მას, რომ თავისი სიყვარულის ცეცხლით დაწვას მთელი ჩვენი უმადურობა, რათა გაბრწყინდეს ჩვენში მისი სიყვარული და ამქვეყნად მასზე მეტი არაფერი გვიყვარდეს. ნუ შევურაცხვყოფთ მეტად ჩვენი ცოდვებით, არამედ, მთელი გულით ვემსახუროთ მას, და დავითთან ერთად შევღაღადოთ: "უფალო, მე მონაი შენი ვარ" (ფს. 142, 12).
წმ. ნიკოდიმოს მთაწმინდელი
ადამიანებს კი არა, ანგელოზებსაც კი არ შეეძლოთ ჩვენი ხსნა. მათ არ შეეძლოთ, არც ბოროტების განკურნება, რომელიც ჩვენში იყო, არც რაიმე საშუალების მოძიება, რომელიც ჩვენ განგვკურნავდა. ისინი უძლურნი იყვნენ, მოენიჭებინათ ჩვენთვის სამოთხისეული მარადიული ნეტარება. სწორედ ამიტომ თქვა წმიდა ესაია წინასწარმეტყველმა: "ყველა მათ გასაჭირში მათთვის უჭირდა და მისი პირის ანგელოზმა იხსნა ისინი, სიყვარულით და სიბრალულით გამოისყიდა, ხელში აიყვანა და დაატარებს უკუნეთიდან" (ის. 63, 9). ვინ არის ეს? – ძე ღვთისა, უფალი ჩვენი, რომელსაც აქვს უსაზღვრო ძალა და უდიდესი სიბრძნე, რათა მოენახა საშუალება იმისათვის, რომ ეშმაკის ძალადობისგან გავეთავისუფლებინეთ და თავისი ღვთაებრიობის, მადლისა და დიდების მთელი სიმდიდრე მოენიჭებინა, გაგვხადა რა თანაზიარნი თავისი სიწმიდისა, ანუ როგორც თავისი ღმრთეებრივი, ისე კაცობრივი ბუნებისა დავუფიქრდეთ იმასაც, თუ რაოდენ დიდ სასოწარკვეთილებაში იყვნენ ადამიანთა სულები, როდესაც ისინი, მარადიული ტანჯვისათვის განწირულნი, დემონთა მონობაში იმყოფებოდნენ. ამ აზრმა უნდა შთაგვაგონოს, რომ დავიმდაბლოთ თავი და მთელი გულით ვმადლობდეთ უფალ იესო ქრისტეს, რადგანაც მხოლოდ მან შეძლო ჩვენი ხსნა უკიდეგანო ქაოსისგან. უნდა შევინანოთ, რომ აქამდე ვივიწყებდით უფალს და ცხონების უდიდეს მადლს, რომელიც მან მოგვანიჭა. ჩვენი გონება მისკენ მივმართოთ. არა ანგელოზებისადმი, არამედ ქრისტესადმი, რომელმაც თავი თვისი მისცა იმისათვის, რომ ჩვენ ვეცხოვნებინეთ. ვადიდოთ უფალი მისი დიდებული ძღვენისათვის, რომელმაც მარადიული სატანჯველისაგან გაგვათავისუფლა. ვილოცოთ იმისათვის, რომ მოგვანიჭოს თავისი ნათელი, რომლის ძალითაც შევძლებთ, შევიცნოთ და მადლობა შევწიროთ მას პავლე მოციქულთან ერთად: "ჰმადლობდეთ მამასა, რომელმან ღირს გუყვნა ჩუენ ნაწილსა მას მკვიდრობისა წმიდათაისა ნათელსა შინა, რომელმან მიხსნა ჩუენ ხელმწიფებისა მისგან ბნელისა და მიმცვალნა ჩუენ სასუფეველსა ძისა მისისა საყუარელისა" (კოლ. 1, 12-13).
ასევე უნდა ვფიქრობდეთ იმ სიმაღლეებზეც, სადაც აღგვიყვანა ღმრთის განხორციელებამ და რომლის შესახებაც პავლე მოციქული გვეუბნება: "ახდა მაღალ, წარმოტყუენა ტყუე და მისცა იგი ნიჭად კაცთა" (ეფ. 4, 8). მარადიული სატანჯველისგან ჩვენს გასათავისუფლებლად უფალს შეეძლო, უბრალოდ ეპატიებინა ჩვენთვის, როგორც ამას რომელიმე მეფე გააკეთებდა სიკვდილმისჯილი დამნაშავის შეწყალებისას. ის კი არ დაკმაყოფილდა ამით, რაც თავისთავად იქნებოდა განუსაზღვრელი სიკეთე, არამედ თავისთან აღგვიყვანა თავისი ყოვლისგანმწმედი მადლით და თვისი ძეობა მოგვანიჭა, მარადიული სიკეთეები დაგვამკვიდრებინა. "იგივე სული ეწამების სულსა ამას ჩუენსა, რამეთუ ვართ შვილნი ღმრთისანი. ხოლო უკუეთუ შვილ, მკვიდრცა, მკვიდრ ღმრთისა თანა და თანამკვიდრ ქრისტესა. უკუეთუ მისთანა ვივნოთ, მის თანაცა ვიდიდნეთ" (რომ. 8, 16-17).
ვინ შეძლებს, გაზომოს მანძილი იმ ქაოსსა და იმ სიმაღლეს შორის, რომელშიც ვიმყოფებოდით და რომელზეც აღგვიყვანა უფალმა? ჯოჯოხეთისათვის განწირულებს უეცრად გვენიჭება უნარი, მივიღოთ ღვთის სასუფევლის დიდების მემკვიდრეობა. სერაფიმები განცვიფრდებიან, ხედავენ რა ამგვარ ცვლილებას, ჩვენ კი არც კი გვსურს, თუნდაც მცირედ გულით შევიგრძნოთ ეს ყოველივე. იოანე მახარებელი და პავლე მოციქული აღფრთოვანებულნი იყვნენ მათთვის გაცხადებული ღვთის უსაზღვრო სიყვარულით და პირველმა მათგანმა თქვა: "ესრეთ შეიყვარა ღმერთმან სოფელი ესე, ვითარმედ ძეცა თვისი მხოლოდშობილი მოსცა მას, რაითა ყოველსა რომელსა ჰრწმენეს იგი, არა წარწყმდეს, არამედ აქუნდეს ცხორებაი საუკუნოი" (ინ. 3, 16). მეორემ კი ბრძანა: "რომელმან იგი ძესაცა იგი არა ჰრიდა, არამე ჩუენ ყოველთათვის მისცა იგი, ვითარ არა უკუე მითურთ ყოველივე მოგვანიჭოს ჩუენ?" (რომ. 8, 32). ჩვენ კი ყოველივე ამაზე ფიქრიც კი არ გვინდა. ჭეშმარიტად, ჩვენთვის აუცილებელია ხშირად საკუთარ თავს გავუმეოროთ ზეცით ნაუწყები სიტყვები დიონისე არიოპაგელისა, რომ ღმერთი გამოდის საკუთარი თავიდან, ვინაიდან უსაზღვრო სიყვარული ამოქმედებს ყოველი თავისი ქმნილების, განსაკუთრებით კი, ადამიანისადმი.
ვიფიქროთ ასევე ერთ დიდებულ ძღვენზე, რომელიც უფალმა მოგვანიჭა. მან წინაგანჭვრიტა რა ჩვენი უგუნურება, რომლის გამოც ყოველივე მის მიერ ბოძებულ ჩვენი ცხონების სიმდიდრეს გავფლანგავთ და მადლის სიმაღლიდან ცოდვის უფსკრულში ჩავცვივდებით, სინანულის გზაზე მიგვითითა, რითაც ჩვენ კვლავ შევძლებთ, უწინდელ მადლს დავუბრუნდეთ. სწორედ ამიტომ უწოდა სინანულს წმიდა ისააკ ასურმა "მადლის შემდგომი მადლი". რაოდენ მიუწვდომელია ღმერთის სიყვარული ადამიანებისადმი! ამგვარ სიყვარულს ჩვენ ადამიანებს შორის ვერ ვპოვებთ. თუმცაღა, მიუხედავად ყოველივე ამისა, ჩვენ მაინც უგულისხმონი და უგრძნობელნი ვრჩებით. თუ რომელიმე ადამიანი ჩვენდამი რაიმე სიყვარულის მცირეოდენ ნიშანს გამოამჟღავნებს, მაშინვე მადლობას ვწირავთ მას. დავფიქრდეთ, სახიფათო ხომ არაა ის გაუგონარი უმადურობა, როგორც უფალს ვექცევით, როდესაც ჩვენდამი მის ურიცხვ სიკეთეებს ვივიწყებთ? ასეთი უმადურნი დემონებიც კი არ არიან, ვინაიდან ისინი მაშინ მოსწყდნენ უფალს, როდესაც ვერ მიიღეს ისეთი ძღვენი, როგორიც ჩვენ და მას შემდეგ თავიანთ განდგომილებაში რჩებიან. რაოდენ მადლიერნი უნდა ვიყოთ უფლისადმი იმის გამო, რომ ჩვენს მიმართ ესოდენი შემწყნარებლობა გამოიჩინა, მაშინ, როცა დაცემული ანგელოზები მან მკაცრად დასაჯა; ჩვენდამი ღვთის სიყვარული იმდენად დიდია, რომ ვერანაირი ცოდვა, რაც უნდა დიდი იყოს, ვერ შეძლებს მის ჩაქრობას.
დავუფიქრდეთ იმასაც, რისი მეშვეობითაც უფალმა ჩვენდამი ესოდენი წყალობა გამოავლინა – თავისი ღვთაებრივი განკაცება. ესაა სიმდაბლე, რომელიც თავის თავზე მიიღო და ადამიანის ბუნება თავის ღვთაებრიობასთან თანაზიარი გახადა. ამ სიმდაბლეს დავითი ზეცის მოდრეკას უწოდებს: "მოდრიკნა ცანი და გარდამოხდა და ნისლი ქუეშე ფერხთა მისთა" (ფს. 17, 10), პავლე მოციქული კი მას დამდაბლებად მოიხსენიებს: "რომელი-იგი ხატი ღმრთისაი იყო, არა ნატაცებად შეირაცხა ყოფად იგი სწორებად ღმრთისა, არამედ თავი თვისი დაიმდაბლა და ხატი მონისაი მიიღო და მსგავს კაცთა იქმნა და ხატითა იპოვა ვითარცა კაცი" (ფილ. 2, 6-7). ასევე, როდესაც წმიდა გრიგოლ ღვთისმეტყველი განმარტავდა, თუ რა იყო ეს დამდაბლება, ამბობდა: "სისრულე თავის დიდებას უმცირეს ჰყოფს, რათა მე, ამ სრულყოფილების მიმღებელმა, შევძლო გავაბრწყინო იგი სრულყოფილი დიდებით" (საუბარი ქრისტეს შობის შესახებ). ბასილი დიდი კი, რომელიც ღვთაებრივ დამდაბლებაზე საუბრობს და მას მთელი სამყაროს ქმნილებებს ადარებს, აღნიშნავს: "ღმერთმა ინება თანაეგრძნო ჩვენ უძლურთათვის და ისიც კი შეძლო, რომ თვით ჩვენ უძლურებამდე დამდაბლებულიყო. ვინაიდან მისი ძალების აღმატებულებას იმდენად არა ზეცა, მიწა, ზღვათა სივრცე, წყლებსა და ხმელეთში მცხოვრები არსებები, მცენარეები, ვარსკვლავები, ჰაერი, წელიწადის დროები და სამყაროს სხვადასხვაგვარი მშვენება ამტკიცებს, რამდენადაც ის, რომ დაუტევნელი ღმერთი, ხორცის მეშვეობით უვნებელად ჩაერთო სიკვდილთან ბრძოლაში, რათა საკუთარი ვნებით ჩვენთვის უვნებელობა მოენიჭებინა" (სულიწმიდის შესახებ – თავი 8). ადამიანური ბუნების მიღებით არა მხოლოდ საკუთარ თავს დააკლო დიდება, ნეტარება და სიმშვიდე, როგორიც ესოდენ მაღალ არსებას ეგების, არამედ ევნო უპირველესად იმისაგან, რისგანაც ადამიანი იტანჯება ამასოფლად – მტკივნეული შრომა და ღვაწლი, დამცირების დათმენა, წამება და ბოლოს და ბოლოს, მან ჯვარზე სიკვდილი მიიღო, როგორც ამის შესახებ ებრაელთა მიმართ ეპისტოლეში წერია: "ვხედვიდეთ სარწმუნოებისა ჩუენისა წინამძღვარსა და სრულებისა მოქმედსა იესუს, რომელმან-იგი წინაგანმზადებულისა მის წილ სიხარულისა დაითმინა ჯუარი და სირცხვილი შეურაცხ-ყო და მარჯუენით საყდართა ღმრთისათა დაჯდა" (ებრ. 12, 2).
რაოდენ ბევრი რამ გაგვიკეთა უფალმა, როდესაც ჩვენი ცხონების გამო დაითმინა ტანჯვა-წამებათა და შეურაცხყოფათა უფსკრული! ამის შემხედვარე ყოველი გონება განცვიფრდება და ყოველი ენა დუმდება. ძე კაცისას ერთი სიტყვაც რომ ეთქვა თავისი ზეციური მამისათვის, მასთან მაშინვე გაჩნდებოდა შეწევნა. მაგრამ ნაცვლად ამისა, მან ჩვენი გათავისუფლება მოინდომა ბნელეთის ძალაუფლებისაგან, რისთვისაც თავისი ძვირფასი ღვთაებრივი სისხლი დაღვარა. როგორ მივუძღვნათ მადლობა იმისათვის, რაც მან გააკეთა, რათა მარადიული ცხოვრება დაგვემკვიდრებინა?! მან ხომ მსხვერპლად გაიღო საკუთარი თავი. ნუთუ უფალს შეეძლო, ჩვენთვის რაიმე უფრო აღმატებული გაეკეთებინა, ვიდრე ჯვრის მსხვერპლია, რომელიც განხორციელებულმა სიტყვა ღვთისამ გაიღო? ნუთუ უფალი მეტისმეტს მოითხოვს ჩვენგან, როდესაც გვთხოვს, რომ დავიცვათ მისი მცნებები? ცხადია, არა... მაშ, შევინანოთ ჩვენი უმადურობა სიყვარულის ღმერთის წინაშე. მივანდოთ საკუთარი თავი, ვინაიდან მან შეგვქმნა ჩვენ და ასეთი სასყიდლით გამოგვიხსნა. სიმდაბლით ვთხოვოთ მას, რომ თავისი სიყვარულის ცეცხლით დაწვას მთელი ჩვენი უმადურობა, რათა გაბრწყინდეს ჩვენში მისი სიყვარული და ამქვეყნად მასზე მეტი არაფერი გვიყვარდეს. ნუ შევურაცხვყოფთ მეტად ჩვენი ცოდვებით, არამედ, მთელი გულით ვემსახუროთ მას, და დავითთან ერთად შევღაღადოთ: "უფალო, მე მონაი შენი ვარ" (ფს. 142, 12).
წმ. ნიკოდიმოს მთაწმინდელი
Комментариев нет:
Отправить комментарий