ფუტკარი და ადამიანი.
ფუტკარი ყოველთვის იყო ადამიანის მეგობარი. მას ძველ დროში აღმერთებდნენ. თხზავდნენ მითებს, ლეგენდებს, თქმულებებსა და ზღაპრებს. მწერლების, პოეტებისა და მხატვრებისთვის ფუტკარი იყო შთაგონების წყარო.
ეგვიპტელები გამოხატავდნენ რა თავის მორჩილებას ფარაონისადმი, იხატავდნენ ფუტკარს, როგორც ერთგულების სიმბოლოს. ისინი ფუტკარში ხედავდნენ თავდადების მაგალითსა და საფრთხისადმი უშიშარ დამოკიდებულებას. მათ თვლიდნენ იდეალური სისუფთავისა და წესრიგის დამცველად. ფუტკრებს გამოსახავდნენ ფარაონების საფლავებზეც, უკვდავების ნიშნად.
ძველ ინდოეთში ფუტკარს ღვთის წმინდა თანამგზავრად თვლიდნენ. მზით სახით წარმოდგენლ ღმერთ ვიშნუს, პატარა ფუტკრის სახით გამოსახავდნენ, რომელიც ლოტოსის ყვავილზე ისვენებს.
ფუტკარმა თავისი ადგილი ჰპოვა ჰერალდიკაშიც, სადაც ძირითადად შრომისმოყვარეობასა და მორჩილებას აღნიშნავს. მანჩსტერის გერბზე შვიდი ფუტკარია დედამიწის ფონზე გამოსახული რაც ნიშნავს, რომ ამ ქალაქის შრომის ნაყოფს შეიძლება მთელს მსოფლიოში შევხვდეთ.
როდესაც 1804 წელს ნაპოლეონი საფრანგეთის იმპერატორად აკურთხეს, ჰერალდიკური ორნამენტი ყვავილი ლილია, ფუტკარმა შეცვალა.
ფუტკარი სიმბოლოა სიბეჯითის, წინდახედულობის, კეთილგონიერების და სიფხიზლისაც რადგან მიიჩნევდნენ, რომ ფუტკარს არასოდეს ეძინა. ის არის ყველაზე კარგი შემგროვებელი და შემნახველი სასარგებლო პროდუქტებისა. ამიტომ ეკონომიურობასა და ხელმომჭირნეობისთან ასოცირდებიან. სწორედ ამ მნიშვნელობით არის წარმოდგენილი ისინი კომერციული ბანკების აბრებზე.
ფუტკარი კაცობრიობისთვის დიდი საგანძურს წარმოადგენს. ის არამხოლოდ მეფუტკრეობის ძვირფას პროდუქტებს აწარმოებს, არამედ არის ყველაზე მნიშვნელოვან დამტვერავი პრაქტიკულად ყველა სასოფლო-სამეურნეო კულტურებისა და დეკორატიული ყვავილებისა. ფუტკრის მიერ მოტანილი სარგებლობიდან, საბოლოო ჯამში ყვავილების დამტვერვა, ბევრად აღემატება, ფუტკრის პროდუქტების რეალიზაციის სარგებელს.
ფუტკარი ხელოვნებაში.
ფუტკრის სახე ძალიან ხშირად გვხვდება მრავალი კულტურის თუ ცივილიზაციის მემკვიდრეობაში. ფუტკარი ხელოვნებაში უჩვეულოდ მრავალმხრივი ხასიათითაა წარმოდგენილი. იგი გაპიროვნებულია სიბრძნესთან, ნაყოფიერებასთან, შრომისმოყვარეობასთან, მომჭირნეობასთან, წესრიგთან, სისუფთავესთან და უმანკოებასთან.
ითვლებოდა, რომ ფუტკარი უფალთან ერთად დედამიწის შექმნასა და ბოროტთან ბროლაში მონაწილეობდა. ფუტკარი და თაფლი მჭიდროდაა დაკავშირებული საიქიო ცხოვრებასთან, გარდაცვლილის კულტთან, დასაფლავების წეს-ჩვეულებებთან. სამარხებზე გამოსახული ფუტკრის გამოსახულება უკვდავებასა და აღდგომას ნიშნავდა, რადგან ფუტკრების ზამთრის ძილი აღიქმებოდა, როგორც მათი დროებითი სიკვდილი. ბერძნულ, არიულ, ახლოამოსავლეთისა და ისლამურ ტრადიციებში ფუტკრები იყო სულის ალეგორია.
ფუტკრების გუნდი დედამიწას ნიშნავს, სულს დედამიწის, დაცვას და დედობას, შრომისმოყვარეობასა და ხელმომჭირნეობას. დადებით სიმბოლურ რიგებთან დაკავშირებულია ფუტკრების სკაც: მოწესრიგებული საზოგადოება, სიბრძნე, მჭერმეტყველება. ფუტკარი და თაფლი არის უნივერსალური სიმბოლოები პოეტური სიტყვისა, ფართო და თვითონ პოეზია. ძველ ბერძნულ და რომაულ ტრადიციებში პოეტები ხშირად ადარებდნენ საკუთრ თავს ფუტკარს.
მითებში ფუტკრები ხშირად მოიხსენიება, როგორც დიადი დედა. ის დაკავშირებულია არტემიდასთან (დიანასთან), დემეტრესთან, პერსეფონესთნ, აფროდიტესთან. მათ ქურუმები „ფუტკრებს“ უწოდებდნენ. მოგვიანებით ფუტკარი ღვთისმშობელი მარიამის ემბლემა გახდა. ძველი წარმოდგენებით შეიძლება აიხსნას ზოგიერთი გამოთქმა, შემონახული ჩვენი წელთაღრიცხვიდან: უკრაინელები ფუტკარს „წმინდას“ უწოდებდნენ, გერმანელებმა კი „ღვთის ფრინველსა“ ან „მარიამის ფრინველს“.
ფუტკარს უკავშირებდნენ ჭექა-ქუხილის ღმერთსა და მუხას.
ხშირად კი, სიმბოლოა უმაღლესი ძალაუფლების.
ფუტკარი სიმბოლურად გამოხატავდა სამეფო ძალაუფლებას ან მონარქიულ სისტემას ძველ შუა აღმოსავლეთში, ძველ საბერძნეთში და ძველ ეგვიპტეში. ალბათ ამიტომაც უკავშირებდნენ ჭექა-ქუხილის ღმერთსა და მუხის ხეს. გარდა ამისა, ფუტკრის სიმბოლოში ბერძნები ხედავდნენ შრომისმოყვარეობას, კეთილდღეობას, სისუფთავესა და უკვდავებას.
ის არის სიცოცხლის მომცემი, დაბადების სიმბოლო, გარდაცვალება და აღდგომა, განსაკუთრებული სასიცოცხლო ძალა, ჰარმონიული ცხოვრება, შრომისმოყვარეობა და დახვეწილობა.
ფუტკარი აღნიშნავდა სამეფო სიძლიერესა და სიბრძნეს, დაგროვილს თაფლის მსგავსად, როგორც აგროვებს ფუტკარი.
ძველ ინდოეთში ფუტკარი იყო სიმბოლო ინდრის, ვიშნის, კრიშნისა და შივის. ლურჯი ფუტკარი შუბლზე - კრიშნას ნიშანი; ლოტოსზე- ვიშნას, სამკუთხედზე - შივის გამოხატავდა;
ხეთურ მითების მიხედვით ფუტკარმა იპოვა ნაყოფიერების ღმერთის, ტელეპინუსის დაკარგული შვილი, რითაც მსოფლიო იხსნა გვალვისგან.
იდეალური საზოგადოების წყობა ხშირად შეესაბამებოდა ფუტკრის სკას, რომელიც წყობის თვისებებსა და წმინდა ადგილების განლაგებასაც კი განსაზღვრავდა. (მაგალითად არტემიდას ტაძარი ეფისში). არტემიდა ფუტკრს წმინდანად თვლიდა, ხოლო დემეტრას „დედა-ფუტკარს“, დიადი დედის - „ფუტკრების დედოფალის“ სახელით მოიხსენიებდნენ. თაფლით მდიდარი ეპიდამნე განსაკუთრებულ თაყვანს სცემდა ფუტკრის წინაპარ მელისას. თვით ზევსი კი კრეტაზე ფუტკრის ფუღუროში დაიბადა და ფუტკრის პროდუქტებით საზრდოობდა.
საბერძნეთში სკის ფორმას დაკრძალვისას გამოიყენებდნენ. ამ ტრადიციას უკვდავებას უკავშირებდნენ, რადგან მიაჩნდათ, რომ გარდაცვლილის სული ფუტკარში სახლდებოდა.
ორფიკი (ორფიზმი - ძვ.საბერძნეთში რელიგიური მიმდინარეობა) სწავლულები ფუტკრებს სულის განსახიერებად მიიჩნევენ და მათ გუნდურ მოძრაობას ღვთიურ მთლიანობად აღიქვამდნენ. კელტებისთვის ფუტკარი სხვა სამყაროდან (საიქიოც იგულისხმება) საიდუმლო სიბრძნის გადმომტანი იყო.
ქრისტიანულ სამყაროში ფუტკარი საკუთარი შრომისმოყვარეობის წყალობით საქმიანის, მუყაითის, წესრიგისა და რელიგიური მჭერმეტყველების სიმბოლო გახდა.
წმინდა მოღვაწეები, ამბროსი და წმ.იოანე ოქროპირი, თავის ცნობილ ქადაგებებში ხშირად აღნიშნავდნენ რომ მათი სიტყვა ისეთივე ტკბილია, როგორც თაფლი. წმ.ამბროსი ეკლესიას სკას ადარებდა, ხოლო ქრისტიანს ფუტკარს, რომელიც დაუღალავად შრომობს და თავისი სკის ერთგული რჩება. სკა, რელიგიური ერთსულოვნების, მოწესრიგებული და ღვთისმოსავი საზოგადოების სიმბოლოდ აღიქმებოდა.
ფუტკარი, რომელსაც ითვლება, რომ არასოდეს სძინავს, ქრისტიანულ გულმოდგინებასა და სიფხიზლეს განასახიერებს. ჰაერში მფრინავი ფუტკარი - ეს არის სული, შესული ცათა სასუფეველში. წარმოდგენებმა იმის შესახებ, რომ ფუტკარი მხოლოდ ყვავილების არომატით ცხოვრობს, ფუტკარს სისუფთავისა და
თავშეკავებულობის სახელი დაუმკვიდრა.
აღსანიშნავია, რომ თაფლის გარდა არცერთი სხვა საკვები პროდუქტი არ არის მოხსენიებული უძველეს ისტორიულ წყაროებში, ძველ ინდურ მითებში, ბიბლიაში და ყურანში. მარტო ბიბლიაში ორმოცჯერაა ნახსენები თაფლი.
ქართულ კულტურაშიც ფართოდ გამოიყენება ფუტკრის სიმბოლო. აკი, ყველასთვის ნაცნობი სიტყვებია „ყველა ბუზი კი ბზუის, ფუტკართან კი ყველა ტყუისო.“
მიუხედავად იმისა, რომ ეს თემა ცალკეულ განხილვას საჭიროებს, არ შეიძლება არ აღინიშნოს ამ არსების მიმართ აკაკი წერეთლის ფაქიზი დამოკიდებულება. მან არაერთი ნაწარმოებში ფართოდ მოიხსენია როგორც ფუტკარი ასევე ფუტკრის პროდუქცია: „ყვითელ სანთელს“, „ფუტკარი“, „ხარაბუზა და ფუტკარი“ და სხ.
http://tentorium.ge/?page=interesting&id=141
თაფლი.
თაფლი - ფუტკრის (Apis mellifera) მიერ დამზადებული საკვები პროდუქტია. ფუტკრები აგროვებენ ყვავილის ნექტარს, ხოლო სკაში შეტანის მერე, რთული ფიზიკო-ქიმიური პროცესების შედეგად ხდება ნექტრის გამდიდრება ფუტკრების მიერ გამომუშავებული, ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებებით. თაფლის გემო და სურნელი დამოკიდებულია იმ ყვავილებზე, რომლიდანაც ფუტკრებმა მოაგროვეს ნექტარი.
ფუტკრის თაფლი წარმოადგენს კონცენტრირებულ მაღალკალორიულ პროდუქტს, რომელიც, თავისი შემადგენლობით მნიშვნელოვნად განსხვავდება სხვა ტკბილი ნივთიერებებისაგან. თაფლი, როგორც საკვები პროდუქტი გამოირჩევა ბიოლოგიური აქტივობით, რომელსაც ინარჩუნებს ასწლეულობით.
ეგვიპტეში, დიდგვაროვნების დაკრძალვისას, ნეშტს ათავსებდნენ თაფლში, რაც ახდენდა მის შენახვას (დაკონსერვებას), ამასთანავე, დაკრძალვისას, სხვა საჭირო ნივთებებთან ერთად აუცილებლად ითვლებოდა თაფლით სავსე ქილის ჩატანება. არქეოლოგიური კვლევების შედეგად დადასტურდა, რომ აკლდამებში ნაპოვნმა თაფლმა ათასწლეულობით შეინარჩუნა თავისი თვისებები.
უძველესი დროიდან თაფლი გამოიყენებოდა არა მხოლოდ როგორც გემრიელი და ნოყიერი საკვები, არამედ როგორც სიმხნევის შენარჩუნებისა და სიცოცხლის გახანგრძლივების ბუნებრივი საშუალება.
ბერძენი მათემატიკოსი პითაგორა , რომელიც გარდაიცვალა 90 წლის ასაკში, ამტკიცებდა, რომ მისი ხანგრძლივი და, რაც მთავარია ნაყოფიერი ცხოვრების საიდუმლოება მხოლოდ თაფლის ყოველდღიურ მიღებაშია.
ფილოსოფოსი-მატერიალისტი დემოკრიტე, რომელმაც 100 წელზე მეტი იცოცხლა, წერდა, რომ ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად აუცილებელია ”შიგნეულობას მივაწოდოთ თაფლი”.
ცნობილი ექიმი, მკვლევარი და პოეტი იბნ-სინა (ავიცენა) აღნიშნავდა: ”თუ გინდა შეინარჩუნო ახალგაზრდობა, აუცილებლად ყოველდღიურად მიირთვი თაფლი”. განსაკუთრებით ურჩევდა იგი თაფლის მიღებას 45 წელს გადაცილებულ პიროვნებებს.
ინდოეთში თბილ რძეში გახსნილ თაფლს ეძახიან სიცოცხლისა და სილამაზის ელექსირს.
წინასწარმეტყველი მუჰამედი ქადაგებდა: ”განსაკუთრებით ყურადსაღებია 2 წამალი - თაფლი და ყურანი”
თანამედროვე კვლევებმა დაადასტურა, რომ უძველესი ფილოსოფოსები და ექიმები არ ცდებოდნენ თაფლის შეფასებაში. დადგინდა, რომ იგი სინამდვილეში სიცოცხლის გახანგრძლივების საშუალებაა.
ექიმი დ.ს.ჯარვისი თავის წიგნში ”თაფლი და სხვა ბუნებრივი პროდუქტები” წერს: ,,ჩემთვის უცნაურია, როდესაც ადამიანები თაფლის გამოყენებაზე უარს იძახიან მხოლოდ მისი სიძვირის გამო. ნუთუ საკამათოა, რომ ყველაზე ძვირადღირებული ჩვენი ჯანმრთელობაა და არ ღირს მასსე ეკონომიის გაკეთება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გარკვეული დროის შემდეგ თქვენ მაინც მოგიწევთ ხარჯის გაწევა, ოღონ უკვე წამლებზე. ყველაზე დიდი ეკონომია გამოგივათ, თუ ახალგაზრდობიდან გაუფრთხილდებით ჯანმრთელობას. თაფლს შეუძლია შეავსოს თქვენს კვებაში არსებული, არასრულფასოვანი საკვების მიღებით გამოწვეული ხარვეზები.” რაც უფრო ადრინდელ ასაკში დაიწყებს ადამიანი თაფლის რეგულარულ მიღებას, მით უფრო შეძლებს ჯანმრთელობის შენარჩუნებას და სიბერის დამარცხებას.
ეგვიპტელები გამოხატავდნენ რა თავის მორჩილებას ფარაონისადმი, იხატავდნენ ფუტკარს, როგორც ერთგულების სიმბოლოს. ისინი ფუტკარში ხედავდნენ თავდადების მაგალითსა და საფრთხისადმი უშიშარ დამოკიდებულებას. მათ თვლიდნენ იდეალური სისუფთავისა და წესრიგის დამცველად. ფუტკრებს გამოსახავდნენ ფარაონების საფლავებზეც, უკვდავების ნიშნად.
ძველ ინდოეთში ფუტკარს ღვთის წმინდა თანამგზავრად თვლიდნენ. მზით სახით წარმოდგენლ ღმერთ ვიშნუს, პატარა ფუტკრის სახით გამოსახავდნენ, რომელიც ლოტოსის ყვავილზე ისვენებს.
ფუტკარმა თავისი ადგილი ჰპოვა ჰერალდიკაშიც, სადაც ძირითადად შრომისმოყვარეობასა და მორჩილებას აღნიშნავს. მანჩსტერის გერბზე შვიდი ფუტკარია დედამიწის ფონზე გამოსახული რაც ნიშნავს, რომ ამ ქალაქის შრომის ნაყოფს შეიძლება მთელს მსოფლიოში შევხვდეთ.
როდესაც 1804 წელს ნაპოლეონი საფრანგეთის იმპერატორად აკურთხეს, ჰერალდიკური ორნამენტი ყვავილი ლილია, ფუტკარმა შეცვალა.
ფუტკარი სიმბოლოა სიბეჯითის, წინდახედულობის, კეთილგონიერების და სიფხიზლისაც რადგან მიიჩნევდნენ, რომ ფუტკარს არასოდეს ეძინა. ის არის ყველაზე კარგი შემგროვებელი და შემნახველი სასარგებლო პროდუქტებისა. ამიტომ ეკონომიურობასა და ხელმომჭირნეობისთან ასოცირდებიან. სწორედ ამ მნიშვნელობით არის წარმოდგენილი ისინი კომერციული ბანკების აბრებზე.
ფუტკარი კაცობრიობისთვის დიდი საგანძურს წარმოადგენს. ის არამხოლოდ მეფუტკრეობის ძვირფას პროდუქტებს აწარმოებს, არამედ არის ყველაზე მნიშვნელოვან დამტვერავი პრაქტიკულად ყველა სასოფლო-სამეურნეო კულტურებისა და დეკორატიული ყვავილებისა. ფუტკრის მიერ მოტანილი სარგებლობიდან, საბოლოო ჯამში ყვავილების დამტვერვა, ბევრად აღემატება, ფუტკრის პროდუქტების რეალიზაციის სარგებელს.
ფუტკარი ხელოვნებაში.
ფუტკრის სახე ძალიან ხშირად გვხვდება მრავალი კულტურის თუ ცივილიზაციის მემკვიდრეობაში. ფუტკარი ხელოვნებაში უჩვეულოდ მრავალმხრივი ხასიათითაა წარმოდგენილი. იგი გაპიროვნებულია სიბრძნესთან, ნაყოფიერებასთან, შრომისმოყვარეობასთან, მომჭირნეობასთან, წესრიგთან, სისუფთავესთან და უმანკოებასთან.
ითვლებოდა, რომ ფუტკარი უფალთან ერთად დედამიწის შექმნასა და ბოროტთან ბროლაში მონაწილეობდა. ფუტკარი და თაფლი მჭიდროდაა დაკავშირებული საიქიო ცხოვრებასთან, გარდაცვლილის კულტთან, დასაფლავების წეს-ჩვეულებებთან. სამარხებზე გამოსახული ფუტკრის გამოსახულება უკვდავებასა და აღდგომას ნიშნავდა, რადგან ფუტკრების ზამთრის ძილი აღიქმებოდა, როგორც მათი დროებითი სიკვდილი. ბერძნულ, არიულ, ახლოამოსავლეთისა და ისლამურ ტრადიციებში ფუტკრები იყო სულის ალეგორია.
ფუტკრების გუნდი დედამიწას ნიშნავს, სულს დედამიწის, დაცვას და დედობას, შრომისმოყვარეობასა და ხელმომჭირნეობას. დადებით სიმბოლურ რიგებთან დაკავშირებულია ფუტკრების სკაც: მოწესრიგებული საზოგადოება, სიბრძნე, მჭერმეტყველება. ფუტკარი და თაფლი არის უნივერსალური სიმბოლოები პოეტური სიტყვისა, ფართო და თვითონ პოეზია. ძველ ბერძნულ და რომაულ ტრადიციებში პოეტები ხშირად ადარებდნენ საკუთრ თავს ფუტკარს.
მითებში ფუტკრები ხშირად მოიხსენიება, როგორც დიადი დედა. ის დაკავშირებულია არტემიდასთან (დიანასთან), დემეტრესთან, პერსეფონესთნ, აფროდიტესთან. მათ ქურუმები „ფუტკრებს“ უწოდებდნენ. მოგვიანებით ფუტკარი ღვთისმშობელი მარიამის ემბლემა გახდა. ძველი წარმოდგენებით შეიძლება აიხსნას ზოგიერთი გამოთქმა, შემონახული ჩვენი წელთაღრიცხვიდან: უკრაინელები ფუტკარს „წმინდას“ უწოდებდნენ, გერმანელებმა კი „ღვთის ფრინველსა“ ან „მარიამის ფრინველს“.
ფუტკარს უკავშირებდნენ ჭექა-ქუხილის ღმერთსა და მუხას.
ხშირად კი, სიმბოლოა უმაღლესი ძალაუფლების.
ფუტკარი სიმბოლურად გამოხატავდა სამეფო ძალაუფლებას ან მონარქიულ სისტემას ძველ შუა აღმოსავლეთში, ძველ საბერძნეთში და ძველ ეგვიპტეში. ალბათ ამიტომაც უკავშირებდნენ ჭექა-ქუხილის ღმერთსა და მუხის ხეს. გარდა ამისა, ფუტკრის სიმბოლოში ბერძნები ხედავდნენ შრომისმოყვარეობას, კეთილდღეობას, სისუფთავესა და უკვდავებას.
ის არის სიცოცხლის მომცემი, დაბადების სიმბოლო, გარდაცვალება და აღდგომა, განსაკუთრებული სასიცოცხლო ძალა, ჰარმონიული ცხოვრება, შრომისმოყვარეობა და დახვეწილობა.
ფუტკარი აღნიშნავდა სამეფო სიძლიერესა და სიბრძნეს, დაგროვილს თაფლის მსგავსად, როგორც აგროვებს ფუტკარი.
ძველ ინდოეთში ფუტკარი იყო სიმბოლო ინდრის, ვიშნის, კრიშნისა და შივის. ლურჯი ფუტკარი შუბლზე - კრიშნას ნიშანი; ლოტოსზე- ვიშნას, სამკუთხედზე - შივის გამოხატავდა;
ხეთურ მითების მიხედვით ფუტკარმა იპოვა ნაყოფიერების ღმერთის, ტელეპინუსის დაკარგული შვილი, რითაც მსოფლიო იხსნა გვალვისგან.
იდეალური საზოგადოების წყობა ხშირად შეესაბამებოდა ფუტკრის სკას, რომელიც წყობის თვისებებსა და წმინდა ადგილების განლაგებასაც კი განსაზღვრავდა. (მაგალითად არტემიდას ტაძარი ეფისში). არტემიდა ფუტკრს წმინდანად თვლიდა, ხოლო დემეტრას „დედა-ფუტკარს“, დიადი დედის - „ფუტკრების დედოფალის“ სახელით მოიხსენიებდნენ. თაფლით მდიდარი ეპიდამნე განსაკუთრებულ თაყვანს სცემდა ფუტკრის წინაპარ მელისას. თვით ზევსი კი კრეტაზე ფუტკრის ფუღუროში დაიბადა და ფუტკრის პროდუქტებით საზრდოობდა.
საბერძნეთში სკის ფორმას დაკრძალვისას გამოიყენებდნენ. ამ ტრადიციას უკვდავებას უკავშირებდნენ, რადგან მიაჩნდათ, რომ გარდაცვლილის სული ფუტკარში სახლდებოდა.
ორფიკი (ორფიზმი - ძვ.საბერძნეთში რელიგიური მიმდინარეობა) სწავლულები ფუტკრებს სულის განსახიერებად მიიჩნევენ და მათ გუნდურ მოძრაობას ღვთიურ მთლიანობად აღიქვამდნენ. კელტებისთვის ფუტკარი სხვა სამყაროდან (საიქიოც იგულისხმება) საიდუმლო სიბრძნის გადმომტანი იყო.
ქრისტიანულ სამყაროში ფუტკარი საკუთარი შრომისმოყვარეობის წყალობით საქმიანის, მუყაითის, წესრიგისა და რელიგიური მჭერმეტყველების სიმბოლო გახდა.
წმინდა მოღვაწეები, ამბროსი და წმ.იოანე ოქროპირი, თავის ცნობილ ქადაგებებში ხშირად აღნიშნავდნენ რომ მათი სიტყვა ისეთივე ტკბილია, როგორც თაფლი. წმ.ამბროსი ეკლესიას სკას ადარებდა, ხოლო ქრისტიანს ფუტკარს, რომელიც დაუღალავად შრომობს და თავისი სკის ერთგული რჩება. სკა, რელიგიური ერთსულოვნების, მოწესრიგებული და ღვთისმოსავი საზოგადოების სიმბოლოდ აღიქმებოდა.
ფუტკარი, რომელსაც ითვლება, რომ არასოდეს სძინავს, ქრისტიანულ გულმოდგინებასა და სიფხიზლეს განასახიერებს. ჰაერში მფრინავი ფუტკარი - ეს არის სული, შესული ცათა სასუფეველში. წარმოდგენებმა იმის შესახებ, რომ ფუტკარი მხოლოდ ყვავილების არომატით ცხოვრობს, ფუტკარს სისუფთავისა და
თავშეკავებულობის სახელი დაუმკვიდრა.
აღსანიშნავია, რომ თაფლის გარდა არცერთი სხვა საკვები პროდუქტი არ არის მოხსენიებული უძველეს ისტორიულ წყაროებში, ძველ ინდურ მითებში, ბიბლიაში და ყურანში. მარტო ბიბლიაში ორმოცჯერაა ნახსენები თაფლი.
ქართულ კულტურაშიც ფართოდ გამოიყენება ფუტკრის სიმბოლო. აკი, ყველასთვის ნაცნობი სიტყვებია „ყველა ბუზი კი ბზუის, ფუტკართან კი ყველა ტყუისო.“
მიუხედავად იმისა, რომ ეს თემა ცალკეულ განხილვას საჭიროებს, არ შეიძლება არ აღინიშნოს ამ არსების მიმართ აკაკი წერეთლის ფაქიზი დამოკიდებულება. მან არაერთი ნაწარმოებში ფართოდ მოიხსენია როგორც ფუტკარი ასევე ფუტკრის პროდუქცია: „ყვითელ სანთელს“, „ფუტკარი“, „ხარაბუზა და ფუტკარი“ და სხ.
http://tentorium.ge/?page=interesting&id=141
თაფლი.
თაფლი - ფუტკრის (Apis mellifera) მიერ დამზადებული საკვები პროდუქტია. ფუტკრები აგროვებენ ყვავილის ნექტარს, ხოლო სკაში შეტანის მერე, რთული ფიზიკო-ქიმიური პროცესების შედეგად ხდება ნექტრის გამდიდრება ფუტკრების მიერ გამომუშავებული, ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებებით. თაფლის გემო და სურნელი დამოკიდებულია იმ ყვავილებზე, რომლიდანაც ფუტკრებმა მოაგროვეს ნექტარი.
ფუტკრის თაფლი წარმოადგენს კონცენტრირებულ მაღალკალორიულ პროდუქტს, რომელიც, თავისი შემადგენლობით მნიშვნელოვნად განსხვავდება სხვა ტკბილი ნივთიერებებისაგან. თაფლი, როგორც საკვები პროდუქტი გამოირჩევა ბიოლოგიური აქტივობით, რომელსაც ინარჩუნებს ასწლეულობით.
ეგვიპტეში, დიდგვაროვნების დაკრძალვისას, ნეშტს ათავსებდნენ თაფლში, რაც ახდენდა მის შენახვას (დაკონსერვებას), ამასთანავე, დაკრძალვისას, სხვა საჭირო ნივთებებთან ერთად აუცილებლად ითვლებოდა თაფლით სავსე ქილის ჩატანება. არქეოლოგიური კვლევების შედეგად დადასტურდა, რომ აკლდამებში ნაპოვნმა თაფლმა ათასწლეულობით შეინარჩუნა თავისი თვისებები.
უძველესი დროიდან თაფლი გამოიყენებოდა არა მხოლოდ როგორც გემრიელი და ნოყიერი საკვები, არამედ როგორც სიმხნევის შენარჩუნებისა და სიცოცხლის გახანგრძლივების ბუნებრივი საშუალება.
ბერძენი მათემატიკოსი პითაგორა , რომელიც გარდაიცვალა 90 წლის ასაკში, ამტკიცებდა, რომ მისი ხანგრძლივი და, რაც მთავარია ნაყოფიერი ცხოვრების საიდუმლოება მხოლოდ თაფლის ყოველდღიურ მიღებაშია.
ფილოსოფოსი-მატერიალისტი დემოკრიტე, რომელმაც 100 წელზე მეტი იცოცხლა, წერდა, რომ ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად აუცილებელია ”შიგნეულობას მივაწოდოთ თაფლი”.
ცნობილი ექიმი, მკვლევარი და პოეტი იბნ-სინა (ავიცენა) აღნიშნავდა: ”თუ გინდა შეინარჩუნო ახალგაზრდობა, აუცილებლად ყოველდღიურად მიირთვი თაფლი”. განსაკუთრებით ურჩევდა იგი თაფლის მიღებას 45 წელს გადაცილებულ პიროვნებებს.
ინდოეთში თბილ რძეში გახსნილ თაფლს ეძახიან სიცოცხლისა და სილამაზის ელექსირს.
წინასწარმეტყველი მუჰამედი ქადაგებდა: ”განსაკუთრებით ყურადსაღებია 2 წამალი - თაფლი და ყურანი”
თანამედროვე კვლევებმა დაადასტურა, რომ უძველესი ფილოსოფოსები და ექიმები არ ცდებოდნენ თაფლის შეფასებაში. დადგინდა, რომ იგი სინამდვილეში სიცოცხლის გახანგრძლივების საშუალებაა.
ექიმი დ.ს.ჯარვისი თავის წიგნში ”თაფლი და სხვა ბუნებრივი პროდუქტები” წერს: ,,ჩემთვის უცნაურია, როდესაც ადამიანები თაფლის გამოყენებაზე უარს იძახიან მხოლოდ მისი სიძვირის გამო. ნუთუ საკამათოა, რომ ყველაზე ძვირადღირებული ჩვენი ჯანმრთელობაა და არ ღირს მასსე ეკონომიის გაკეთება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გარკვეული დროის შემდეგ თქვენ მაინც მოგიწევთ ხარჯის გაწევა, ოღონ უკვე წამლებზე. ყველაზე დიდი ეკონომია გამოგივათ, თუ ახალგაზრდობიდან გაუფრთხილდებით ჯანმრთელობას. თაფლს შეუძლია შეავსოს თქვენს კვებაში არსებული, არასრულფასოვანი საკვების მიღებით გამოწვეული ხარვეზები.” რაც უფრო ადრინდელ ასაკში დაიწყებს ადამიანი თაფლის რეგულარულ მიღებას, მით უფრო შეძლებს ჯანმრთელობის შენარჩუნებას და სიბერის დამარცხებას.
Комментариев нет:
Отправить комментарий