26 სექტემბერს წმინდა დიდმოწამე ქეთევანის ხსენების დღეა.
საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია წმინდა დიდმოწამე ქეთევან დედოფლის ხსენებას 26 სექტემბერს დღესასწაულობს. წმ. დიდმოწამე ქეთევან დედოფალი აშოთან მუხრან ბატონის ასული და კახეთის მეფის, ალექსანდრეს, უფროსი ვაჟის, დავითის მეუღლე იყო.
შაჰ-აბასმა დედოფალს შეუთვალა, რომ თუ ქრისტიანობას განუდგებოდა, შეიწყნარებდა, თუ არა და, აწამებდნენ და მოკლავდნენ. ქეთევანმა ქრისტიანობა არ დათმო.
მამა არჩილ ხაჩიძე, კუკიის წმინდა წმინდა ნინოს სახელობის ტაძრის მღვდელმსახური: “როგორც ცნობილია, ქეთევან დედოფალი წარმოშობით დიდგვაროვანი. იგი იყო აშოთან მუხრანბატონის ასული, რომელიც დაოჯახდა და გახდა კახეთის მეფის, ალექსანდრეს ძის, დავითის მეუღლე. დავითს ჰყავდა ორი უმცროსი ძმა: გიორგი და კონსტანტინე. კონსტანტინე ბავშვობიდან შაჰის კარზე იზრდებოდა და მთლიანად შეცვლილი ქონდა ზნე და ბუნება.
მეფე ალექსანდრემ თავისი ცხოვრების გარკვეულ ეტაპზე უფროსი ვაჟი დავითი, შაჰის ნებართვით კახეთის ტახტზე აიყვანა, თავად კი მონასტერში გაერიდა ამ წუთისოფელს. 1602წ. დავითის მოულოდნელი გარდაცვალების შემდეგ, ალექსანდრე იძულებული იყო სამეფოს დაბრუნებოდა. ქვეყანაში არსებული არეულობის გამო ქეთევანმა თავისი ვაჟი თეიმურაზი შაჰ-აბასთან გაგზავნა.
ამ უკანასკნელმა კახეთში გამოგზავნა გამაჰმადიანებული კონსტანტინე-მირზა (ალექსანდრეს ერთ-ერთი ძე), რომელმაც შაჰის მითითებით მოკლა მამა, ღვიძლი ძმა გიორგი და მათი თავები შაჰს გაუგზავნა, როგორც დიდებული და ძვირფასი ძღვენი, ხოლო მათი სხეულები აქლემს აკიდა და ალავერდის გალავანში დასაკრძალად გააგზავნა, სადაც ამ დროს თავს აფარებდა ქეთევან დედოფალი ორ შვილთან (თეიმურა და ელენე) ერთად.
ქეთევან დედოფალმა ისინი ღირსეული პატივით მიაბარა მიწას.
კონტანტინემ, კიდევ უფრო ამაზრზენი რამ შესთავაზა ქეთევან დედოფალს, რომ მისი ცოლი გამხდარიყო, მთლიანად მისი მორჩილი ყოფილიყო და მას პატივისცემა არ მოაკლდებოდა.
მამის და ძმისმკვლელი კონსტანტინე-მირზა ქართველებმა სიცოცხლეს გამოასალმეს. ქეთევანმა შაჰს დიდძალი ძღვენი გაუგზავნა და სთხოვა, თეიმურაზი კახეთის მეფედ დაემტკიცებინა. არეულობის თავიდან ასაცილებლად.
შაჰ-აბასი დათანხმდა ქეთევანის თხოვნას.
სულ მალე თეიმურაზი იძულებული გახდა შაჰ-აბასის კარზე მძევლად გაეგზავნა თავისი უმცროსი ვაჟი – ალექსანდრე. მას ქეთევანიც გაჰყვა. შაჰმა უფროსი ვაჟი – ლევანიც მოითხოვა. ალექსანდრე და ლევანი დაასაჭურისეს. ალექსანდრე გარდაიცვალა, ხოლო ლევანი შეიშალა.
ათი წლის განმავლობაში ქეთევან დედოფალი შირაზის მმართველის, გათთათრებული ქართველის იმამ-ყული-ხან უნდილაძის სასახლეში ცხოვრობდა. მას დიდი პატივით ეპყრობოდნენ, მაგრამ ეს მაინც ტყვეობა იყო, შაჰის მიერ განჩინებული.
შაჰ-აბასმა იმამ-ყული-ხანს შუთვალა, რომ თუ ქეთევანი ქრისტიანობას განუდგებოდა, შეიწყნარებდა, თუ არა და ეწამებინა და მოეკლა. უნდილაძე შეევედრა დედოფალს, ფორმალურად მაინც უარეყო ქრისტე, მაგრამ ქეთევანი წამებისთვის მზად იყო.
ენით აუწერელი იყო სპარსთა სისატიკე. დედოფალს გახურებული რვალის ქვაბი თავზე დაამხეს. მკერდი დააგლიჯეს, გავარვარებული მარწუხები გაუყარეს მკერდიდან ზურგში, ფრჩხილები დააძრეს, ხორცი დააგლიჯეს, ლურსმნიანი ფიცარი დააჭედეს, ბოლოს კი გახურებული ბარით შუბლი გაუპეს.
წამების მხილველმა ფრანგებმა წმ.დედოფლის ნაწილები დიდი პატივით დაასვენეს კათოლიკურ მონასტერში. შემდგომ კი კახეთის მეფეს, თეიმურაზს გამოუგზავნეს მოწამის თავი, მკლავი და სხვა ნაწილები.
დედოფალი პატივითა და დიდებით ალავერდის წმინდა გიორგის სახელობის ტაძარში დაკრძალეს.
ქეთი ჭელიძე.
http://www.ambioni.ge/qetevanoba
****
საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია წმინდა დიდმოწამე ქეთევან დედოფლის ხსენებას 26 სექტემბერს დღესასწაულობს. წმ. დიდმოწამე ქეთევან დედოფალი აშოთან მუხრან ბატონის ასული და კახეთის მეფის, ალექსანდრეს, უფროსი ვაჟის, დავითის მეუღლე იყო.შაჰ-აბასმა დედოფალს შეუთვალა, რომ თუ ქრისტიანობას განუდგებოდა, შეიწყნარებდა, თუ არა და, აწამებდნენ და მოკლავდნენ. ქეთევანმა ქრისტიანობა არ დათმო.
მამა არჩილ ხაჩიძე, კუკიის წმინდა წმინდა ნინოს სახელობის ტაძრის მღვდელმსახური: “როგორც ცნობილია, ქეთევან დედოფალი წარმოშობით დიდგვაროვანი. იგი იყო აშოთან მუხრანბატონის ასული, რომელიც დაოჯახდა და გახდა კახეთის მეფის, ალექსანდრეს ძის, დავითის მეუღლე. დავითს ჰყავდა ორი უმცროსი ძმა: გიორგი და კონსტანტინე. კონსტანტინე ბავშვობიდან შაჰის კარზე იზრდებოდა და მთლიანად შეცვლილი ქონდა ზნე და ბუნება.
მეფე ალექსანდრემ თავისი ცხოვრების გარკვეულ ეტაპზე უფროსი ვაჟი დავითი, შაჰის ნებართვით კახეთის ტახტზე აიყვანა, თავად კი მონასტერში გაერიდა ამ წუთისოფელს. 1602წ. დავითის მოულოდნელი გარდაცვალების შემდეგ, ალექსანდრე იძულებული იყო სამეფოს დაბრუნებოდა. ქვეყანაში არსებული არეულობის გამო ქეთევანმა თავისი ვაჟი თეიმურაზი შაჰ-აბასთან გაგზავნა.
ამ უკანასკნელმა კახეთში გამოგზავნა გამაჰმადიანებული კონსტანტინე-მირზა (ალექსანდრეს ერთ-ერთი ძე), რომელმაც შაჰის მითითებით მოკლა მამა, ღვიძლი ძმა გიორგი და მათი თავები შაჰს გაუგზავნა, როგორც დიდებული და ძვირფასი ძღვენი, ხოლო მათი სხეულები აქლემს აკიდა და ალავერდის გალავანში დასაკრძალად გააგზავნა, სადაც ამ დროს თავს აფარებდა ქეთევან დედოფალი ორ შვილთან (თეიმურა და ელენე) ერთად.
ქეთევან დედოფალმა ისინი ღირსეული პატივით მიაბარა მიწას.
კონტანტინემ, კიდევ უფრო ამაზრზენი რამ შესთავაზა ქეთევან დედოფალს, რომ მისი ცოლი გამხდარიყო, მთლიანად მისი მორჩილი ყოფილიყო და მას პატივისცემა არ მოაკლდებოდა.
მამის და ძმისმკვლელი კონსტანტინე-მირზა ქართველებმა სიცოცხლეს გამოასალმეს. ქეთევანმა შაჰს დიდძალი ძღვენი გაუგზავნა და სთხოვა, თეიმურაზი კახეთის მეფედ დაემტკიცებინა. არეულობის თავიდან ასაცილებლად.
შაჰ-აბასი დათანხმდა ქეთევანის თხოვნას.
სულ მალე თეიმურაზი იძულებული გახდა შაჰ-აბასის კარზე მძევლად გაეგზავნა თავისი უმცროსი ვაჟი – ალექსანდრე. მას ქეთევანიც გაჰყვა. შაჰმა უფროსი ვაჟი – ლევანიც მოითხოვა. ალექსანდრე და ლევანი დაასაჭურისეს. ალექსანდრე გარდაიცვალა, ხოლო ლევანი შეიშალა.
ათი წლის განმავლობაში ქეთევან დედოფალი შირაზის მმართველის, გათთათრებული ქართველის იმამ-ყული-ხან უნდილაძის სასახლეში ცხოვრობდა. მას დიდი პატივით ეპყრობოდნენ, მაგრამ ეს მაინც ტყვეობა იყო, შაჰის მიერ განჩინებული.
შაჰ-აბასმა იმამ-ყული-ხანს შუთვალა, რომ თუ ქეთევანი ქრისტიანობას განუდგებოდა, შეიწყნარებდა, თუ არა და ეწამებინა და მოეკლა. უნდილაძე შეევედრა დედოფალს, ფორმალურად მაინც უარეყო ქრისტე, მაგრამ ქეთევანი წამებისთვის მზად იყო.
ენით აუწერელი იყო სპარსთა სისატიკე. დედოფალს გახურებული რვალის ქვაბი თავზე დაამხეს. მკერდი დააგლიჯეს, გავარვარებული მარწუხები გაუყარეს მკერდიდან ზურგში, ფრჩხილები დააძრეს, ხორცი დააგლიჯეს, ლურსმნიანი ფიცარი დააჭედეს, ბოლოს კი გახურებული ბარით შუბლი გაუპეს.
წამების მხილველმა ფრანგებმა წმ.დედოფლის ნაწილები დიდი პატივით დაასვენეს კათოლიკურ მონასტერში. შემდგომ კი კახეთის მეფეს, თეიმურაზს გამოუგზავნეს მოწამის თავი, მკლავი და სხვა ნაწილები.
დედოფალი პატივითა და დიდებით ალავერდის წმინდა გიორგის სახელობის ტაძარში დაკრძალეს.
ქეთი ჭელიძე.
http://www.ambioni.ge/qetevanoba
****
წმინდა დედოფალი ქეთევანი
Комментариев нет:
Отправить комментарий