ჰიპოკრატეს ფიცი.

ჰიპოკრატეს ფიცი, როგორც ეთიკური ვალდებულება.

ჰიგია ჯანმრთელობის, სისუფთავისა და ჰიგიენის ქალღმერთია ბერძნულ და რომაულ მითოლოგიაში. ის მედიცინის ღმერთის ასკლეპიუსის და ეპიონეს ქალიშვილია.

ჰიგია მამამისის კულტში ძალიან მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა. როდესაც მამამისი იყოს პირდაპირ ასოცირებული მკურნალობასთან, ჰიგია იყო ასოცირებული დაავადების პრევენციასა და კარგი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შენარჩუნებაში. მისი სახელიდან მოდის ტერმინი “ჰიგიენა”.

"ჰიგიას თასი" ფარმაციის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობადი სიმბოლოა. ეს სიმბოლო წარმოადგენს თასზე შემოხვეულ გველს.

მედიცინის მამად წოდებული ჰიპოკრატე თავის ფიცში, ფიცს დებს სწორედ ჯანმრთელობის ღმერთების წინაშე, კერძოდ აპოლო - მკურნალის, ასკლეპიუსი - ქირურგის, ჰიგია - ჯანმრთელობის, სისუფთავისა და ჰიგიენის ქალღმერთისა, და პანაცეას - ჰიგიას დის, უნივერსალური სამკურნალო საშუალებების ქალღმერთის წინაშე.

ენციკლოპედია ბრიტანიკა, ჰიპოკრატეს ფიცს აღწერს, როგორც სამედიცინო ეთიკის კოდს, რომელიც სამედიცინო სფეროში მიღებულია, როგორც მედიცინის სტუდენტების, მასწავლებლების და ზოგადად სამედიცინო პერსონალის ეთიკური ვალდებულება მათი პროფესიის წინაშე.

ფიცის დადების ცერემონია შენარჩუნებულია მრავალი სამედიცინო სასწავლებლის, 

სწავლის დასრულების ცერემონიაში. ფიცმა საუკუნეების განმავლობაში მრავალჯერ შეიცვალა სახე, რომ მორგებოდა თანამედროვეობას, თუმცა მისი ძირეული აზრი, რომელიც ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 400 წლით ადრე დაწერა ჰიპოკრატემ მაინც არ შეცვლილა.

ქვემოთ მოყვანილია ფიცის საწყისი ვერსიის ქართულენოვანი და ინგლისურენოვანი თარგმანები, ორიგინალ ბერძნულთან ერთად.

თუ როგორ სასტიკად ირღვევა დღევანდელ მედიცინაში ეს ფიცი, რომელიც არამარტო სამედიცინო პერსონალისთვის, არამედ მთელი კაცობრიობისთვის უმაღლეს ეთიკის ნორმად უნდა ითვლებოდეს და რომელსაც თითქმის ყველა სამედიცინო სასწავლებლის კურსდამთავრებული დებს, მკუთხველისთვის მოგვინდვია.

ყველა ექიმს ვუსურვებთ, მეტი ყურადღებით მოჰკიდებოდნენ თავიანთ პროფესიას და შესძლებოდეთ ამ უმაღლესი ეთიკური პასუხისმგებლობის შენარჩუნება და მომავალი თაობებისთვის გადაცემა.

ჰიპოკრატეს ფიცი:

“ვფიცავ აპოლო მკურნალსა, ასკლეპიოსსა, ჰიგიასა და პანაცეას და მოწმედ ვიხმობ ყველა ღმერთსა და ქალღმერთს, რომჩემი ძალ-ღონის და მიხვედრილობის შესაბამისად, კეთილსინდისიერად შევასრულო ქვემოთ დადებული ფიცი:

პატივი ვსცე ჩემს მასწავლებელს, ვინც მასწავლა (მკურნალობის) ხელოვნება. ჩემი მშობლების თანასწორად მივიჩნიო ის, ვიზრუნო მასზე და ძმებად მივიჩნიო მისი შვილები. ვასწავლო მათაც ეს ხელოვნება უანგაროდ და უპირობოდ; და გავუნაწილო ყველა მონაგები, ინსტრუქციები და რაც კი ვიცი მათ, ისევე როგორც გავუნაწილებდი ჩემს შვილებს; და ასევე ჩემს მოსწავლეებს, ვინც დადებს პროფესიულ ფიცს, მაგრამ არა სხვებს.

ავადმყოფების მკურნალობასთან დაკავშირებით, ვურჩიო და დავუწესო საუკეთესო დიეტა, ჩემი შეხედულების შესაბამისად და მოვუარო მათ, რომ არ მიიღონ ზიანი და არ იწვალონ.

არ მივცე არც-ერთ მთხოვნელს მომაკვდინებელი საშუალება და არც ვურჩიო არც-ერთ ადამიანს ამისი გაკეთება. უფრო მეტიც, არ მივცე არანაირი წამალი ორსულ ქალს, რომელმაც შეიძლება მოუშალოს მუცელი.

დამატებით, გამოვიყენო ჩემი ცოდნა და შესაძლებლობები ღვთისმოსაობით.

რომელ სახლშიც შევიდე, ჩემი ვიზიტი იყოს მხოლოდ და მხოლოდ ავადმყოფის სასიკეთოდ და არ მქონდეს ცუდი ან არასწორი განზრახვა, ამორალური ბუნებიდან გამომდინარე. არ მქონდეს ეს ზრახვები იმ ადამიანების წინაშე, ვინც ჩემგან კურნებას ელოდება.

მკურნალობის დროს რასაც ვნახავ ან მოვისმენ (თუნდაც ყურ-მოკვრით), რასაც ვიხილავ ან გავიგებ, თუ არ იქნება სწორი და სამართლიანი მისი გამეორება, შევინახო ეს ინფორმაცია წმინდად და საიდუმლოდ ჩემს გულში.

თუ ამ ფიცს კეთილსინდისიერად და ერთგულად დავიცავ, მომეცეს განვითარება და წარმატება ჩემს პროფესიასა და ქონებაში და ვიცხოვრო შთამომავლობისგან დაფასებულად; ან თუ გავტეხ ამ ფიცს, მომეზღოს ყველაფერი საპირისპიროდ”.

higia.ge