ღმერთი

ღმერთი

четверг, 6 марта 2014 г.

როგორ ავირჩიოთ მოძღვარი.

“მოწამეთას” დავით და კონსტანტინეს მამათა მონასტრის ღვთის მსახურის
მამა გიორგის (ბასილაძის)

მოძღვრებანი




კითხვა: მამა გიორგი, ადამიანთა დიდი ნაწილი, მათი არაეკლესიურად ცხოვრების მიზეზად სასულიერო პირთა მიმართ უნდობლობას ასახელებს. თქვენ რას ეტყოდით მათ? 

პასუხი: გეტყვით აგერ: შენ თუ ერთგან ექიმი არ მოგწონს, რავა, მკურნალობაზე აიღებ ხელს, თუ კარგი ექიმის ძებნას დაიწყებ?! ჰოდა, ადამიანს, თუ გაცნობიერებული აქვს თავისი სულიერი უძლურებანი და სნეულებანი, და ისიც, რომ ღმერთს სულის მკურნალად მღვდლები ჰყავს დადგინებული, მაშინ ეს ადამიანი სულის მკურნალობის საქმეს არ მოეშვება და არ მოისვენებს მანამ, სანამ ნამდვილ მკურნალს არ მიაგნებს!.. ასე რომ, ვინც ნელთბილად და ზერელედ არ მიუდგება სულის გადარჩენის საქმეს, ღმერთი გამოუჩენს მას ჭეშმარიტ ღვთისმსახურს.

მეორე საკითხია, რომ სამღვდელოება არ უნდა იძლეოდეს ადამიანების დაბრკოლების საბაბს!.. ყველა ღვთისმსახური ნამდვილი უნდა იყოს. დამაბრკოლებელი და უსარგებლო “მსახურნი” ეკლესიას არ უნდა ჰყავდეს. ქრისტე ღმერთიც მკაცრად ბრძანებს: “ვაი მას, ვისგანაც მოდის საცდური!”

დღეს, წესიერებაცა და გონებისმიერი ცოდნაც საკმარისი არ არის ღმრთიმსახურისათვის. მღვდელს სულიერი ხედვა და განსჯის უნარი უნდა გააჩნდეს; ასევე სულიერი ცხოვრების გამოცდილება, თავმდაბლობა და სიწმიდე. თუ საკუთარ ვნებათა დამარცხების გამოცდილება არა გაქვს, სხვას როგორღა დამოძღვრავ?! საშიშია, როცა სრულიად ახალგაზრდებს მოძღვრებად აკურთხებენ, და ზოგ შემთხვევაში, სასულიერო თანამდებობებზე ადგენენ. ეს დანაშაულია!.. სულიერი ხედვის გარეშე ვერავინ გახდება ნამდვილი მოძღვარი!..

“არ განიკითხო!” – არ ნიშნავს თეთრი და შავი არ გაარჩიო, ან შავზე თქვა – თეთრიაო. წმ. მამებიც გვაფრთხილებენ: “გამოუცდელ და ვნებიან მოძღვრებს სულს ნუ ჩააბარებო!”


კითხვა: მამა გიორგი, რას ურჩევდით იმ ადამიანებს, რომელთაც სურთ ეკლესიური ცხოვრება, მაგრამ ჯერ ვერ შეურჩევიათ, ვერც ტაძარი და ვერც მოძღვარი?

პასუხი: დღეს, ღვთის მადლით, საქართველოში სალოცავები ბლომადაა, დიდება ღმერთს! ცოტა ხნის წინ სად იყო ტაძრები ასარჩევად?!..

უმჯობესია, ადამიანი თვითონ მივიდეს ტაძარში, სანამ მას ღმერთი განსაცდელებით მიიყვანდეს!.. რაც შეეხება არჩევანს, ჯერ გეტყვით, რას არ გირჩევდით. არ გირჩევთ:

1. ესა თუ ის ტაძარი მხოლოდ იმიტომ აირჩიოთ, რომ ტერიტორიულად ახლოსაა თქვენს სახლთან, ან კიდევ იმიტომ, რომ “პრესტიჟულია”. თბილისში ასეთი სიტყვაც გავიგე: “ელიტარული ფენის ტაძარი”. არ ვარგა ასე ხუმრობა! სახიფათოა უკრძალველობა!..
2. არ გირჩევთ სხვათა რჩევითა და რეკომენდაცებით აირჩიოთ ტაძარიც და მოძღვარიც.

ახლა გეტყვით, რას გირჩევდით: როგორც მოძღვარი, ისე ტაძარი, აირჩიოს თქვენმა სულმა!.. ამისთვის კი შედით და დაესწარით წირვა– ლოცვებს რამდენიმე ტაძარში და რომელ ტაძარშიც გალობა თქვენს გულს შეეხება, ან კიდევ გალობამ ლმობიერების ცრემლი მოგგვაროთ, აირჩიეთ ის ტაძარი!..

რაც შეეხება მოძღვრის არჩევას, ამ შემთხვევაში, ყურს ნუ დაუგდებთ სხვათა რჩევებს: ეს მოძღვარი ძლიერია, ის განათლებული, ის სულიერი და სხვა. ისინი შეიძლება იყვნენ ქების ღირსნიც, მაგრამ არ იყვნენ თქვენი მოძღვარნი!.. თქვენ ლოცვაში სთხოვეთ ღმერთს, რათა აგარჩევინოთ თქვენი სულის ახლობელი მოძღვარი. მერე დააკვირდით მოძღვრებს, მათ სხვადასხვა ნიჭები და თვისებები აქვთ, მაგრამ თქვენ, უპირველესად, დააკვირდით, თუ რამდენად ახლობელი და შინაურია იგი თქვენი სულისთვის. ესაა მთავარი იმისთვის, რომ შემდგომში შეძლოთ გულის გახსნა და გულწრფელი აღსარება, თუ მოძღვრიდან კრძალვა და შიშის გრძნობა უფრო ჭარბობს, იცოდეთ, მასთან გულწრფელი ვერ იქნებით. მთავარი კი მოძღვრისადმი ნდობაა, თუ ეს არ გექნათ, ვერც შეიყვარებთ და ვერც დაემორჩილებით. ასეთ შემთხვევაში რა ურთიერთობა უნდა ააწყოთ?!

ესაა ჩემი რჩევა დამწყებთათვის. სულიერებაში რომ წარემატებით, მოძღვრის მიმართ უკვე სხვა მოთხოვნები გაგიჩნდებათ და ისიც სხვა სულიერი კრიტერიუმებით იხელმძღვანელებს.


კითხვა: მამა გიორგი, არც ისე იშვიათია, როცა მორწმუნეს ურთულდება ერთი მოძღვრიდან სხვა მოძღვართან გადასვლა. მოძღვრები ამას ერთგვარი გაღიზიანებით, წყრომით, შეზღუდვით, “წყევის” მაგვარი მუქარით პასუხობენ. თქვენ რას გვეტყოდით ამ საკითხთან მიმართებაში?

პასუხი: ყველაზე დიდი მოძღვარი ჩვენი ქრისტე ღმერთია!.. ქრისტე მხოლოდ მოუწოდებს!.. ის ღმერთია და მიუხედავად თავისი ძალაუფლებისა, არ მოითხოვს და არ აიძულებს ადამიანს, შეუდგეს მას. ქრისტე ღმერთმა ყველა ადამიანს მისცა არჩევანის უფლება! და თუ ქრისტე არ ზღუდავს ადამიანს, როგორ შეუძლია ქრისტეს მსახურ მღვდელს აიძულოს ან შეზღუდოს ვინმე?! ან “დააბას” მორწმუნე ადამიანი?! ამის უფლება არა აქვს მღვდელს!..

თუ მოძღვარს აქვს რაიმე სერიოზული არგუმენტი, უნდობლობა ან კიდევ “ცოდვითი სამხილი” იმ მოძღვრის მიმართ, რომელთანაც მისი მრევლი აპირებს გადასვლას, მან ეს პირადად უნდა უთხრას იმ მღვდელმსახურს, შემდგომ კი მხოლოდ შეგონებით, კეთილი რჩევით სცადოს მორწმუნის შეჩერება. მაგრამ, თუ მორწმუნე მაინც მტკიცედ იდგება თავის განზრახვაზე, უნდა გაუშვას ის, რა თქმა უნდა. მით უმეტეს, როცა მოძღვარს არ გააჩნია რაიმე სერიოზული მიზეზი სხვა მოძღვრის მიმართ!

მოძღვარს არა აქვს უფლება შეზღუდოს მორწმუნე, მხოლოდ და მხოლოდ იმის გამო, რომ ეს ადამიანი პირველად მასთან მივიდა აღსარებაზე და არა რომელიმე სხვა მოძღვართან!

ასეთ ფაქტებს, რომ ჯერ კიდევ ადგილი აქვს ჩვენს ეკლესიაში, იმაზე მეტყველებს, რომ მოძღვრებს ჯერაც აწუხებთ ამპარტავნება, პატივმოყვარეობა და სხვებზე მბრძანებლობის სურვილი, რაც ყოვლად დაუშვებელია სულიერი მოძღვრისათვის!

სულიერი მოძღვრისა და მორწმუნის ურთიერთობის ქვაკუთხედი არის სიყვარული, ნდობა და მორჩილება! ჭეშმარიტი მორჩილების არსი და მიზანი კი მდგომარეობს იმაში, რომ მორწმუნემ მოძღვრის ხელმძღვანელობით გააღწიოს ღმერთამდე და გახდეს თავისუფალი! მაცხოვარიც ხომ გვეუბნება: “მე გაგათავისუფლებთ თქვენო!.. თავისუფლებამდე კი მიგიყვანთ მხოლოდ ის, ვინც თვითონაა თავისუფალი!.. და არა ის, ვინც ბატონობის ჟინით არის შეპყრობილი!..

უნდა დაემორჩილოთ ქრისტეს სახელით იმას, ვისაც არ სურს სხვებზე ბატონობა და არა იმას, ვინც ქრისტეს სახელით, საკუთარი ვნების მონებად გაქცევთ!..

თავისუფალია მხოლოდ წმინდანი და მან იცის, როგორ მოგაპოვებინოთ თავისუფლება, როგორ გაგათავისუფლოთ ვნებებისა და წუთისოფლის ბორკილებისაგან! სხვა დანარჩენი ვერანაირად ვერ გაგათავისუფლებთ!.. მიუხედავად იმისა, შეიძლება ძალიან სურდეთ ეს მათ!.. მხოლოდ ჭეშმარიტი მოძღვრის ხელში იგემებს მორწმუნე მორჩილების ტკბილ ნაყოფს – თავისუფლებას. მხოლოდ წმიდა მოძღვრის ხელშია მორჩილება გულწრფელი, ნამდვილი და მაცხოვნებელი! ხოლო სულიერი ხედვისა და გამოცდილების არმქონე მოძღვრის ხელში გარდაუვალია მორწმუნის – თავისუფლების მაძიებლის, შინაგანი კონფლიქტი!.. რადგან, ამ შემთხვევაში მორჩილება ვერ იქნება გულწრფელი და ის აუცილებლად მიიღებს გარეგნულ სახეს, ხოლო გარეგნულ არაგულწრფელ “მორჩილებას” მორწმუნე მიჰყავს მონობამდე, ან კიდევ შინაგან პროტესტამდე – ურჩობამდე!.. რელიგიური მონობა კი ყველა სხვა სახის მონობაზე გაცილებით საშიში და საზიანო მდგომარეობაა, რომელსაც ადამიანი მიჰყავს ან ფანატიზმამდე, ან კიდევ სრულ პიროვნულ წაშლამდე!

სულიერი მონობა საშინელებაა!!!

ჭეშმარიტი მორჩილება იქაა, სადაც მოძღვარი კი არ გაიძულებს, არამედ შენი სული გთხოვს მოძღვრისადმი მორჩილებას!

სულიერი ზრდისა და წვრთნის პროცესი ძნელი და მტკივნეული პროცესია. იგი აღსავსეა, როგორც სიხარულით, ასევე მწუხარებით. მორჩილება მოითხოვს საკუთარი ნების დათმობას და ყოველგვარი აკრძალვა, შეზღუდვა, თუნდაც მაცხოვნებელი, აუცილებლად იწვევს ტკივილსა და ტანჯვას, ხშირ შემთხვევაში შინაგან ჯანყსაც კი, და დიდი ოსტატობა და ხელოვნებაა საჭირო, ფაქიზად წარმართო სულისთვის აუცილებელი, მაგრამ მტკივნეული პროცესები. წმიდა მოძღვარი აწონასწორებს მორწმუნის შინაგან სამყაროს, იხედება რა მასში. ის სულგრძელობითა და სიყვარულით ითმენს მორჩილის ტკივილნარევ სულის “ამბოხს”. მადლითა და ნუგეშით მოულბობს სულსა და გულს. უხილავი ძაფებით გონივრულად მართავს მას. როცა იგივე პროცესები ამპარტავან და პატივმოყვარე მოძღვრის ხელში აუცილებლად სავალალოდ მთავრდება. ასეთი მოძღვარი ვერ ეგუება მორჩილის პროტესტს და შინაგან ჯანყს. ის მორწმუნის ასეთ ბუნებრივ გამოვლინებებს აღშფოთებითა და ზედმეტი სიმკაცრით პასუხობს, მიაწერს რა ყოველივეს “ეშმაკის მანქანებას” და ცდილობს, უფრო და უფრო შეზღუდოს და გარეგანი “რეცეპტებით უწამლოს” გაღიზიანებულ სულს და არა სულიერი მადლის შინაგანი შეხებით, რადგანაც მას ეს არ ძალუძს!.. ყველაფერს ვერ მოყვები და ვერც დაწერ!.. ეს ხომ ყოველდღიური, ცხოვრებისეული საკითხია.

სხვისი აღზრდა წიგნებით შეუძლებელია, თუ თვითონ არა გაქვს ეს გზა გავლილი!.. ყოველი ადამიანი უნიკალურია, მას განსხვავებული სულიერი, გონებრივი, ფიზიკური, ფსიქოლოგიური თავისებურებები გააჩნია. ყოველ ადამიანს აქვს სულის განსხვავებული გასაღები. ამიტომ, მიუხედავად სიწმიდისა, მოძღვარი შეიძლება არ იყოს კონკრეტული ადამიანის მოძღვარი. მას შეუძლია, გაქაჩოს მორწმუნე, რაღაც ეტაპზე, აიყვანოს გარკვეულ საფეხურზე, მაგრამ შემდეგ მიუთითს – ვინ და რა არის მისთვის აუცილებელი შემდგომი განვითარებისთვის.

დღეს ბევრი იფერებს “სულიერი მამის” წოდებას, მაგრამ ვერც აცნობიერებენ, თუ რა ღრმა არსი დევს ამ სიტყვაში. მოძღვარი არ შეიძლება იყოს ყველას “სულიერი მამა”, ვინც კი მისულა მასთან. სულიერი მამობა დადგენილია ზეცაში და არა აქ, მიწაზე!.. შეიძლება მორწმუნემ იპოვოს წმიდა მოძღვარი, მაგრამ ადვილად ვერ მიაგნოს თავის სულიერ მამას!.. ეს სხვა თემაა!..

წმიდა მოძღვარი, არა თუ მტკივნეულად განიცდის მისი ხელქვეითის სხვა მღვდელმსახურთან ურთიერთობას, არამედ პირიქით, შეგნებულად უგზავნის სხვა წმ. მამას, ამა თუ იმ საკითხის დასამუშავებლად. ეს აუცილებელიცაა, რადგან ყოველ წმიდა მოძღვარს, ღვთისაგან სხვადასხვა სულიერი ნიჭი და შესაძლებლობა აქვს მინიჭებული. როგორც გითხარით, სხვა მოძღვართან მორწმუნის გადასვლა აღაშფოთებს მხოლოდ ამპარტავან და სულიერი ხედვის უქონელ მღვდელმსახურებს. ასეთები არა თუ სხვასთან “გადასვლას”, არამედ საერთოდ ურთიერთობასაც კი უკრძალავენ თავიანთ მრევლს. გლახა საქმეა ეს!.. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ასეთი მღვდლები არ არიან ჭეშმარიტი მოძღვრები და თუ ჭეშმარიტი არაა, რა საქმე უნდა გქონდეთ მათთან?!..

დიდ სულიერებას რომ თავი დავანებოთ, უბრალოდ, ადამიანურადაც ვერ გამიგია – არ სურს ადამიანს პეტრესთან და უნდა იყოს პავლეს მორჩილი. მერედა რა არის ამაში უარსაყოფი?!.. თუ პეტრეც და პავლეც ქრისტეს ჭეშმარიტი მსახურები არიან?!.. და თუ პეტრე თვლის, რომ პავლე დაღუპავს მის “სულიერ შვილს” – მაშინ პეტრეს, ადრევე უნდა ემხილებინა პავლე, სანამ მის “სულიერ შვილზე” მიდგებოდა ჯერი!..

მრევლის სიმრავლეს, როგორც წესი, მიელტვიან სულიერი ხედვისა და გამოცდილების უქონელი “მოძღვრები”, რადგანაც, არც აქვთ გაცნობიერებული, თუ რასთან აქვთ საქმე, რადგანაც სულიერ ბრძოლაში, არც არიან ჩაბმულნი.

ჭეშმარიტი მოძღვრობა ურთულესი რამაა, ამაზე რთული საქმიანობა არ არსებობს! ეს უხილავი და დაუნდობელი ბრძოლაა თითოეული ადამიანის სულზე!..

სხვა საკითხია ის, თუ რატომ სურს მორწმუნეს, შეიცვალოს მოძღვარი, რა უდევს საფუძვლად მის ამ “გადასვლას!” – ბევრს არა თუ მორჩილება, არამედ სამართლიანი შენიშვნის მიღებაც არ სურს. ბევრს სურს მოძღვარი ისე ექცეოდეს, როგორც ეს მას აწყობს და წარმოუდგენია. ბევრს, საერთოდ, ვერ გაუგია მოძღვრის აუცილებლობის არსი. ბევრი, საერთოდ, ზარმაცი და უქნარაა, ბევრი კი – მსუბუქი და თავნება; – ასეთი ხალხი, ბაბუა, მოძღვარს ვერ იპოვნის!.. და თუ “მიაგნეს” წმიდა მოძღვრებს, ისინი მაინც ვერ წავლენ წინ!…




მამა გიორგი (მოწამეთელი)

წიგნიდან „თავნი და ბოლონი იტყვიან: გიორგი“

გაზეთი “განმათავისუფლებელი” #29



iberiana.wordpress.com



Комментариев нет:

Отправить комментарий