ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენის მეცხრე სიმფონიაზე ამჟამად ერთადერთი წარწერა „გოლიათური" არის დარჩენილი. ცნობილია, რომ ავტორმა თავდაპირველად სიმფონია ნაპოლეონ ბონაპარტეს მიუძღვნა, შემდეგ კი ეს მიძღვნა გააუქმა.
სინამდვილეში საქმე სხვაგვარად გახლავთ: კომპოზიტორმა მეცხრე სიმფონია ქართველ მეფეს, ერეკლე მეორეს მიუძღვნა და მის თავდაპირველ მიძღვნა-წარწერაში მითითებული იყო: „ეძღვნება აღმოსავლეთის ნაპოლეონს". ბეთჰოვენის ეს ნაბიჯი გასაკვირად სულაც არ მოგვეჩვენება, თუ გავიხსენებთ, რომ დაუმარცხებელი მხედართმთავრის მიმართ პატივისცემით იყვნენ განწყობილნი როგორც კავკასიის, ასევე აღმოსავლეთის ხალხები. შემონახულია კიდეც ფრიდრიხ დიდის სიტყვები: „ქვეყანაზე ახლა ორი სარდალია: დასავლეთში მე და აღმოსავლეთში ერეკლე მეფეო".
შემონახულია საქართველოში მოღვაწე ფრანცისკელი ბერის ბონიფაციუს ებერჰარდტის წერილები, რომელიც მან დიდ კომპოზიტორს (ბეთჰოვენი და ებერჰარდტი მეგობრები იყვნენ) გაუგზავნა და საქართველო, ქართველი ხალხის მდგომარეობა კიდევ უფრო ახლოს გააცნო:
„ძმაო ლუდვიგ, რომ იცოდე, რა გმირი ხალხია ქართველები და როგორ ვაჟკაცურად იტანენ ტანჯვას, რომელიც უფალმა რუსთა ბატონობის სახით მოუვლინა. ქართველების ქვეყანა ოდესღაც ჰყვაოდა, მეფენი მისნი იყვნენ ბრძენნი და ძლევამოსილნი. უკანასკნელი მათგანი იყო დიდი კახი - ერეკლე მეორე. ...ძალზე გამახარა იმ ამბავმა, რომ რომ ირაკლიზე, რომელსაც ჩვენმა მეგობარმა მათიამ „აღმოსავლეთის ნაპოლეონი" უწოდა, სიმფონიის შექმნა გქონია განზრახული და კიდევაც შესდგომიხარ მუშაობას...", - წერდა ბერი.
მუშაობის დასრულების შემდეგ ბეთჰოვენს მართლაც წაუწერია სიმფონიისთვის „ეძღვნება აღმოსავლეთის ნაპოლეონს", მაგრამ ეს ევროპაში ბევრისთვის გაუგებარი ყოფილა და „აღმოსავლეთის" ამოუღიათ. დარჩენილა „ეძღვნება ნაპოლეონს", რამაც კომპოზიტორი ისე აღაშფოთა, რომ მიძღვნა საერთოდ გააუქმა და ნამუშევარს, საბოლოოდ „გოლიათური" უწოდა.
სინამდვილეში საქმე სხვაგვარად გახლავთ: კომპოზიტორმა მეცხრე სიმფონია ქართველ მეფეს, ერეკლე მეორეს მიუძღვნა და მის თავდაპირველ მიძღვნა-წარწერაში მითითებული იყო: „ეძღვნება აღმოსავლეთის ნაპოლეონს". ბეთჰოვენის ეს ნაბიჯი გასაკვირად სულაც არ მოგვეჩვენება, თუ გავიხსენებთ, რომ დაუმარცხებელი მხედართმთავრის მიმართ პატივისცემით იყვნენ განწყობილნი როგორც კავკასიის, ასევე აღმოსავლეთის ხალხები. შემონახულია კიდეც ფრიდრიხ დიდის სიტყვები: „ქვეყანაზე ახლა ორი სარდალია: დასავლეთში მე და აღმოსავლეთში ერეკლე მეფეო".
შემონახულია საქართველოში მოღვაწე ფრანცისკელი ბერის ბონიფაციუს ებერჰარდტის წერილები, რომელიც მან დიდ კომპოზიტორს (ბეთჰოვენი და ებერჰარდტი მეგობრები იყვნენ) გაუგზავნა და საქართველო, ქართველი ხალხის მდგომარეობა კიდევ უფრო ახლოს გააცნო:
„ძმაო ლუდვიგ, რომ იცოდე, რა გმირი ხალხია ქართველები და როგორ ვაჟკაცურად იტანენ ტანჯვას, რომელიც უფალმა რუსთა ბატონობის სახით მოუვლინა. ქართველების ქვეყანა ოდესღაც ჰყვაოდა, მეფენი მისნი იყვნენ ბრძენნი და ძლევამოსილნი. უკანასკნელი მათგანი იყო დიდი კახი - ერეკლე მეორე. ...ძალზე გამახარა იმ ამბავმა, რომ რომ ირაკლიზე, რომელსაც ჩვენმა მეგობარმა მათიამ „აღმოსავლეთის ნაპოლეონი" უწოდა, სიმფონიის შექმნა გქონია განზრახული და კიდევაც შესდგომიხარ მუშაობას...", - წერდა ბერი.
მუშაობის დასრულების შემდეგ ბეთჰოვენს მართლაც წაუწერია სიმფონიისთვის „ეძღვნება აღმოსავლეთის ნაპოლეონს", მაგრამ ეს ევროპაში ბევრისთვის გაუგებარი ყოფილა და „აღმოსავლეთის" ამოუღიათ. დარჩენილა „ეძღვნება ნაპოლეონს", რამაც კომპოზიტორი ისე აღაშფოთა, რომ მიძღვნა საერთოდ გააუქმა და ნამუშევარს, საბოლოოდ „გოლიათური" უწოდა.
reportiori.ge
vigaca uvicma dawera es statia da yvela sxva uvicebma gadaakopires.... me-9 simfonia saertod mogismeniat? azrze xart saertod ra qvia me 9 simfonias? sixarulis himni qvia me9 simfonias da ara goliaturi...eroica aris me3 simfonia... tu imdenad irjebi rom blogs xsni, mashin cota sakutari tvinit unda shegezlos wera, da ara yurmokrulis kopireba....
ОтветитьУдалить