ლოლობრიჯიდამ თქვა: "ბედნიერი ვარ, რომ იმ ხელს ვკოცნი, რომელმაც "ჯარისკაცის მამა" გადაიღოო"

 

ფოტოზე: სერგო ზაქარიაძე და სოფი ლორენი

"როდესაც ფილმის სიუჟეტი მოვუყევი, სერგო ზაქარიაძე ატირდა"

ჯარისკაცის მამამ" ქართულ კინემატოგრაფში ეპოქა შექმნა. ფილმის გადაღებიდან 50 წელი შესრულდა. დამდგმელ რეჟისორს, ბატონ რეზო ჩხეიძეს ვთხოვეთ, ფილმზე მუშაობა გაეხსენებინა:
- "ჯარისკაცის მამაზე" მუშაობის დაწყებამდე ვიღებდი ფილმს "ზღვის ბილიკი", რომელშიც მთავარ როლს სერგო ზაქარიაძე თამაშობდა... ერთ დღეს კინოსტუდიის ეზოში სულიკო ჟღენტი შემხვდა, - ბათუმში მივდივარ, მატარებელზე არ დამაგვიანდესო და გრაგნილი მომაწოდა, - წაიკითხეო.

  

შინ მიმავალმა ტროლეიბუსში დავიწყე კითხვა. ისე გამიტაცა, რომ სამ წრეზე გავყევი ტროლეიბუსს.
ბოლოს, მძღოლმა მკითხრა, - არ ჩადიხარო? დავურეკე სულიკოს ბათუმში, როდის ჩამოხვალ, სცენარზე უნდა დავიწყოთ მუშაობა-მეთქი. სულიკო თავად მონაწილეობდა მეორე მსოფლიო ომში, სადაც დაიჭრა, მიღებული ჰქონდა 4 მედალი...

სცენარის წაკითხვისთანავე გადავწყვიტე, რომ ეს როლი სერგოს უნდა ეთამაშა. მივედი კინოსტუდიაში და საგრიმიოროში შევედი, - ბატონო სერგო, ფილმის გადაღებას ვაპირებ სამამულო ომის თემაზე-მეთქი. სამამულო ომზე იმდენი სურათია, ახალი რაღა უნდა გადაიღოო. როდესაც ფილმის სიუჟეტს მოვუყევი, ატირდა: - მე რატომ მომიყევიო.

- თქვენ უნდა ითამაშოთ-მეთქი.

- უჰ, შენ აგაშენა ღმერთმა... თუ ამ როლს ვითამაშებ, ბედნიერი ვიქნებიო...
მოსკოვმა უსიტყვოდ დაგვიმტკიცა სცენარი და ბატალური სცენებისათვის სამხედროებიც გამოგვიყო. ერთ მომენტს გავიხსენებ: გემახსოვრებათ ის სცენა, როდესაც რუსი ჯარისკაცი ვაზს გადაუვლის ტანკით და სერგოს გმირი სილას გააწნავს. ამ სცენას ვიღებდით ბალტიისპირეთში. ბუნებრივია, გვჭირდება ვაზი, მაგრამ როგორ გინდა იშოვო?! ზამთრის პირია, გასაჭირში ვართ. აღმოვაჩინეთ ხეები, რომლის ფოთლები წააგავს ვაზისას, დავამტვრიეთ ტოტები, დავახვიეთ სარებზე და ისე გადავიღეთ. არავინ დაეჭვებულა, რომ ეს ვენახი არ იყო.

- ფილმს ეკრანზე გამოსვლისას პრობლემები ხომ არ შეექმნა?

- წესი იყო: დასრულებული სურათი მოსკოვში უნდა ჩაგებარებინა. ჩავიტანეთ მოსკოვში. 31 დეკემბერია. სამსახურში მხოლოდ კინემატოგრაფიის მინისტრია ცოლით. დასხდნენ საყურებლად. მინისტრი მეუბნება: - ამ ფილმს ვერ გავუშვებთ. არ შეიძლება ლეიტენანტი გალახოს ჯარისკაცმა, ეს საბჭოთა არმიის წესდებას ეწინააღმდეგებაო... გავიდა ერთი კვირა. გვირეკავენ უშიშროების სამინისტროდან - ფილმის ნახვა გვინდაო (იმ ერთ კვირაში რა მოხდა, დღემდე არ ვიცი). მოვიდა 13-14 გენერალი და ცივად მოგვესალმა. დაიწყო ჩვენება. ვხედავ, გამხიარულდნენ, განსაკუთრებით მოსწონდათ სერგოს დამტვრეული რუსული. შუა ჩვენებისას ერთმა მოგვხედა და მაღლა აწეული ცერი გვაჩვენა. დასრულდა ჩვენება და მოვიდა სამმართველოს უფროსი გენერალ-ლეიტენანტი ეპიშევი და მომილოცა...

შემდეგ ბრეჟნევმა სერგო ზაქარიაძე ლენინის პრემიით დააჯილდოვა, რაც იმ დროს უმაღლესი ჯილდო იყო. მოსკოვის საერთაშორისო კინოფესტივალზე ბატონ სერგოს მამაკაცის როლის საუკეთესო შესრულებისთვის პირველი პრიზი ერგო.

როდესაც სერგო გარდაიცვალა, გერმანიის თითქმის ყველა კინოთეატრში ეს ფილმი გადიოდა ეკრანებზე. ერთ-ერთ ფესტივალზე, იტალიელ ვარსკვლავს, ჯინა ლოლობრიჯიდას შევხვდი. ხელზე მაკოცა და მითხრა: ბედნიერი ვარ, რომ იმ ხელს ვაკოცე, რომელმაც "ჯარისკაცის მამა" გადაიღოო.

P.S. ცოტა ხნის წინ ამერიკელების დახმარებით ფილმის ფერადი ვერსია გამოვიდა... ქართველ მაყურებელს კი არ ავიწყდება "ჯარისკაცის მამა".

 

 უკვდავთა თაღში'' რეზო ჩხეიძის ხელის ანაბეჭდი გაიხსნა .

ხელოვნების სასახლეში, "უკვდავთა თაღში” დიდი კინორეჟისორის, სახალხო არტისტისა და საზოგადო მოღვაწის, რეზო ჩხეიძის ხელის ანაბეჭდი, მისივე ავტოგრაფით გაიხსნა. ხელოვნების სასახლეში ანაბეჭდების გახსნის ტრადიციას ერთი წლის წინ ჩაეყარა საფუძველი და მუზეუმში ყველა იმ პიროვნების ხელის ანაბეჭდი იქნება წარმოდგენილი, ვისაც განსაკუთრებული წვლილი მიუძღვის ქართული კულტურის განვითარებაში. ამ ეტაპზე უკვე გახსნილია მსახიობების: ოთარ მეღვინეთუხუცესის, გივი ბერიკაშვილის, კახი კავსაძისა და მომღერალ პაატა ბურჭულაძის ხელის ანაბეჭდები.

* * * "ჯარისკაცის მამამ" ეკრანზე გამოსვლისთანავე (1964 წ.) დიდ წარმატებას მიაღწია და პრემია კორკში (ირლანდია), X საერთაშორისო კინოფესტივალზე მიიღო; 1965 წელს დაიმსახურა დიპლომი სან-ფრანცისკოსა და სალონიკის კინოფესტივალებზე; რომის II საერთაშორისო კინოფესტივალზე კი პრიზი -„კაპიტოლიუმის იუპიტერი მიიღო.

* * * ფილმის გამოსვლის შემდეგ გურჯაანში დაიდგა "ჯარისკაცის მამის" ძეგლი.

* * * სევასტოპოლის მილიციაში, პირი საკუთარი ნებით გამოცხადდა და აღიარა დანაშაული... როდესაც ამის მიზეზი ჰკითხეს, უპასუხა: ვნახე "ჯარისკაცის მამა" და მივხვდი, რომ პატიოსნად უნდა ვიცხოვრო.

* * * 2013 წელი ”იუნესკომ"ჯარისკაცის მამის" წლად გამოაცხადა.


ლადო გოგოლაძე

kvirispalitra.ge